Polis memurlarına, götürü miktardaki çok himmet ücreti alsa birlikte, tuttukları kez karşılığında müsaade alabilmeli
SORU: İyi icraat. Çalıştığım belediyede 3 ile 5 haftada tıpkı cumartesi alışveriş ve resmi tatillerde sabahleyin 8 kısımlar 8 mücahede yapıyoruz. Fakat bu mesaiye eşit bize üstelik müsaade vermiyorlar, bunlara eşit mücahede ücretini aldığımızı söylüyorlar. Biz onlara götürü mesainin nöbetle alakası olmadığını söylediğimiz halde bulunmayan aldığınız say ücretinin nöbete denk olduğunda ısrar ediyorlar fazla uğraşırsak asaletimizin imzalanmayacağını anıştırma ediyorlar. Sizden ricam banal o tuttuğumuz nöbetlere fiyat izin istimal hakkımız var mı varsa hangi Sartlarda? Antrparantez hakkimiz varsa bu konuyla ait sitenizde bilgelik yaparsanız cok sevinirim. Şimdiden teşekkürname ederim.
CEVAP: 657 basit Oran Memurları Kanunun 99. Maddesinde “Memurların haftalık emek süresi umumi yerine 40 saattir. Bu süre Cumartesi ve Ahzüita günleri dinlence görünmek üzere düzenlenir. Ancak özel kanunlarla veya bu kanuna veya hususi kanunlara dayanılarak çıkarılacak nizamname ve yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak vasıtasıyla farklı mesai süreleri tespit olunabilir.” hükmü, 101. Maddesinde “Günün yirmidört saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde müteharrik Cesamet memurlarının iş saat ve şekilleri kurumlarınca düzenlenir.” hükmü, 178. maddesinde “B) Kurumlar gerektiği taktirde personelini günlük çalışma saatleri dışında aşkın mücahede ücreti vermeksizin çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak çok çalışmanın temas sekiz saati için tıpkısı aktarılma hesabı ile cevaz verilir. Ancak, bu suretle verilecek iznin arz çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir. Çok çalışmanın aplikasyon anne ve usulleri Cesamet Personel Başkanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.” hükmü bulunmaktadır.
13/03/1975 tarihli ve 15176 çevrilmiş Resmi Gazete’bile yayımlanan Fazla Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmeliğin 3. maddesinde
“A) Aşkın iş: Devlet Memurlarının, umumi namına haftalık mesai süresi olan, 40 saatin üzerinde yaptıkları çalışma, aşkın çalışmadır.
Bu Yönetmeliğin uygulanması yönünden, hususi Kanunlarda bulunan veya Celal Memurları Kanunu’na yahut Hususi Kanunlara dayanılarak çıkarılacak Tüzük ve Yönetmeliklerdeki:
a) Haftalık mesai süreleri 40 saatten az olan Ihtişam Memurlarının 40 saatten fazla çalıştıkları süre;
b) Haftalık faaliyet süreleri 40 saatten çok olan Kerem Memurlarının;
Hususi Kanunlarında kâin veya Ululuk Memurları Kanunu evet birlikte Özel Kanunlara dayanılarak çıkarılacak Tüzük ve Yönetmeliklerde tamlanan süreden fazla çalıştıkları süre;
Fazla emek sayılır.
B) Nöbet Hizmeti: Kurumların faaliyetleri gereği, güvenliğin veya hizmetin devamını gerçekleştirme için, alışılagelen çalışma saatleri ortamında yahut dışında yapılan çalışmadır.” hükmü, 5. maddesinde “Düzentileme saatleri ortamında ve dışında ölçülü kez hizmetleri aşkın çalışma sayılmaz.” hükmü bulunmaktadır.
Öbür taraftan 5393 mahdut Şehremaneti Kanununun 51. maddesinde “Polis hizmetleri selis kendisine yürütülür. Polis personelinin iş süresi ve saatleri 657 çevrilmiş Kerem Memurları Kanununda belirtilen faaliyet müddet ve saatlerine bağlı olmaksızın, hizmetin aksatılmadan yürütülmesini sağlayacak şekilde düzenlenir. Uray zabıta ve hususi asayiş hizmetlerinde çalışarak çalışanlara, çok mesai ücreti olarak yılı bütçe kanununda belirlenen ense sınırı aşmamak kaydıyla belediye meclisi kararı ile belirleme edilen kabala tutar ödenir.” hükmü bulunmaktadır.
Şehremaneti Polis Yönetmeliğinin 9. Maddesinde “Şehremaneti polis hizmetleri resmi tatil günleri birlikte dahil olmak amacıyla, günün 24 saati aksatılmadan sürdürülür. Zabıta personelinin himmet süresi ve saatleri 14/07/1965 tarihli ve 657 az Celal Memurları Kanununda tamlanan faaliyet müddet ve saatlerine bağlı olmaksızın, hizmetin aksatılmadan yürütülmesini sağlayacak şekilde aynı Kanunun 101 inci maddesi göre Ihtişam Personel Başkanlığının makul görüşü alındıktan sonradan belediye zabıtasının yer erdemli basamaklı amirinin teklifi ve uray başkanının onayı ile tayin olunur. Fazla emek ücretleri ile ilişkin namına 5393 basit Kanunda vadi düzlük ahkâm uygulanır. Zabıta personelinin çalışma saatleri vardiyalar halinde görevin gereğine bakarak 24 saat iş 48 saat istirahat veya 12 saat gelişim 24 saat dinlenme şeklinde düzenlenebilir. Belediye zabıta memurlarının haftalık süssüz himmet saatleri 48 saati geçmeyecek şekilde düzenlenir. Fakat, personel sayısı birkaç olan zabıtalarda 12 saat gelişim, 12 saat istirahat şeklinde aranjman yapılabilir. Bu uygulamadan etraf hizmetin sürekliliğini aksatmamak kaydıyla ve aynı mesafelik dahilinde personele 657 çevrilmiş Kanunun 99 uncu maddesi göz önünde bulundurularak ayrıca haftada tıpkısı bölüm ilave izin verilebilir.” hükmü düzenlenmiştir.
2017 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun K Cetvelinde
“(B) Aylık Götürü Aşkın Say Ücreti:
1– Belediyeler ile bunlara sınırlanmış mutlak bütçeli amme hukuksal kişiliğini taşıyan kuruluşlarda (iktisadi işletmeler dünya), görevlerinin niteliği gereği 657 dar Kanunda belirtilen iş süre ve saatlerine tutkun olmaksızın zabıta ve itfaiye aracı hizmetlerinde çalışarak çalışan personele (destek hizmeti örümcek personel dış), belediye meclisi kararı ile tayin edilen tutar, fazla say ücreti olarak maktuen ödenir…
2- Aylık götürü fazla iş ücreti alanlara, seçme ne insan altında olursa olsun ayrıca fazla çalışmaya yönelik olarak hassaten bire bir ödeme yapılmaz.
3- Yukarıdaki hükümlere göre ödenecek aylık götürü çok faaliyet ücretleri;
a) Görevin yapılması sırasında veya görevden periferi yaralanma ve sakatlanma hallerinde otama süresince,
b) Tıpkısı yılda toplamı 30 haset geçmeyen çor izni sürelerinde,
c) İtfaiye hizmetlerinde etkin personel amacıyla görevin yapılması sırasında yahut görevden dolayı hastalanma hallerinde otama süresince,
ç) Yetersiz süresince yapılacak bakım içi eğitime katılma ve eğreti işyar yerine bulunma durumlarında,
ödenmeye bitmeme olunur. Gayrı hallerde ise, çalışarak çalışıldığı sürece ve bu müddet ile uygun adına ödenir.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümler gelişigüzel ele alındığında,
1. Uray zabıta personelinin mesai süresi ve saatleri 657 az Büyüklük Memurları Kanununda belirtilen çalışma süre ve saatlerine sınırlanmış değildir.
2. Belediye polis personelinin haftalık bayağı mesai saatlerinin 48 saati geçmeyecek şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Buna göre kurumsal adına belirlenen haftalık say saatini aşan hizmet süreleri fazla iş sayılmalıdır.
3. Sefer ya da vardiyalı mücahede; personelin kolay çalışmasını bire bir ara dahilinde yapması namına tanımlanabilir. Aşkın Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmeliğe göre da çalışma saatleri içre ve dışında yürütülen kez hizmetleri aşkın çalışmadan sayılmamaktadır. Bu nedenlerle aylık kabala fazla düzentileme ücretinin yürütülen nöbetin karşılığıdır düşüncesinin akıllıca olmadığını düşünüyoruz.
4. Zabıta personelinin mesai saatleri, vardiyalar halinde görevin gereğine göre 24 saat aksiyon 48 saat istirahat veya 12 saat hareket 24 saat dinlenme şeklinde düzenlenebilmektedir.
5. İstisna adına, personel sayısı az olan belediyelerde zabıtalar üzere 12 saat hisse senedi, 12 saat dinlenme (örneğin sabah 8 aksam 8 emek) şeklinde aplikasyon yapılabilmektedir. Hakeza uygulama yapılması durumda, ayrımsız geçenek dahilinde personele antrparantez haftada aynı dolaşma ilave izin verilebilmesi mümkündür. Ancak bu iznin verilmesi, hizmetin tıkır tıkır yürütülmesi koşuluyla belediyelerin izinli makamlarının takdirinde bulunmaktadır.
