Yıl ortamında 5 yıllık bakım süresini doldurduğu üzere antant ücreti değişecek personel amacıyla yılının sonunun beklenmesine lüzumlu bulunmamaktadır.
SORU: Merhabalar; Aynı amme kurumda 4B sözleşmeli personel kendisine çalışıyorum. Geçtiğimiz teşrinievvel kocaoğlan ortamında tıpkı görevde 5 yılımı tamamladım. Sözleşmeli personelin ücreti belirlenirken biliyorsunuz kim bire bir görevde düzentileme süresi da meydan alıyor. Unvanıma göre konvansiyon ücretim “0-5 yılı arası çalışanlar” ve “5-10 yıl arası çalışanlar” yerine değişebiliyor. Kurumum 5 yılımı ekim kocaoğlan zarfında doldurmama karşın sözleşmemin aile ayında yenileceğini, bakir ücretinin sülale ayı itibariyle hesaplanacağını söyleyerek sözleşmemi yenilemedi. Sizce 5 sene doldurduğumuz kamer süresince mi sözleşme yenilenmeli yoksa familya ayı beklenmeli mi? Veyahut şayet ben işe gücük ay ayında başlasaydım beni 5 yılsonunda ocak ayına kadar bekletecekler mi?
KARŞILIK: Bilindiği üzere, 657 az Kanunun 4/B maddesinde, “… Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak imtihan ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin eğin sınırları ile verilecek gelişim sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, durum titr ve nitelikleri, konvansiyon hükümlerine uyulmaması hallerindeki müeyyideler, barışma bozma halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dayalı hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Cumhurbaşkanınca belirlenir…” hükmü yer almaktadır.
6/6/1978 tarihli ve 7/15754 basit Kabine Kararı eki Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esasların 3 üncü maddesinde, “Kontratlı personelin ücreti; yer unvanı, bu unvana ilişkin terbiye düzeyi, kamu kurum ve kuruluşlarında ayrımsız kol veya hatır unvanında sabık bakım süresi dikkate alınarak tespit edilir…” hükmü,
5 inci maddesinde, “Ittifak süreleri mali sene ile sınırlıdır” hükmü,
14 üncü maddesinde “657 mahdut Kanunun değişik 4 üncü maddesinin (B) fıkrasına bakarak çalıştırılacak sözleşmeli personelin sayısı, unvanı, nitelikleri, sözleşme ücreti ve süreleri ait Bakanlığın önerisi ve Izzet Personel Başkanlığının müspet görüşü konusunda Maliye Bakanlığınca saptanır.
Bu saptamaya dayanılarak ilgilendiren Bakanın onayı ile sözleşmeli personel çalıştırılabilir.
Kontratlı personel pozisyonları merkezde toplanmış aynı olarak, taşrada ise el veya bölge bazında tahsis edilir. Maliye Bakanlığınca vize edilen pozisyonlara ilgilendiren cetvellerin bir örneği ilgili kurumlar aracılığıyla ara sınav tarihinden itibaren bir ay zarfında elektronik ortamda Izzet Personel Başkanlığına gönderilir.” hükmü düz almaktadır.
Ayrıca, 10/07/2018 günlü ve 30474 dar Resmi Gazetede yayımlanan 2 sayılı Genel Grup ve Usulü Için Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 8 inci maddesinde, “…(2) Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren kuruluşların,
a) Sözleşmeli personel pozisyonları; aynı, san, format, konvansiyon ücreti ve sürelerinin belirlenmesi vasıtasıyla merkezde hep nüsha adına, taşrada ise havza veya mülk bazında Cumhurbaşkanınca ihdas edilebilir…” hükmüne kayran verilmiştir.
Lazım Esasların 14 üncü maddesi çerçevesinde ve gerekse 2 dar Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi çerçevesinde kurma edilen sözleşmeli personelin ücretleri bakım süresi ve/yahut öğrenim ebat dikkate alınarak benzeri yelpaze şeklinde belirlenmektedir.
Bu durumda konvansiyon dönemi içerinde hizmet süresi değişen personel tıpkısı peş gruba ne güneş itibariyle yükseltilecektir?
375 basit Kanunun Hükmünde Kararnamenin munzam 7 nci maddesinde, “…657 dar Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası ile bir numara fıkrada belirtilen mevzuat kapsamında, ayrımsız esbak mali yılda vizeli bulunan perese ve nev uyuşma örnekleri yıpranmamış aynı ara sınav yapılmasına lüzum kalmaksızın ortamında bulunulan finansal yılda bile kullanılmaya bitmeme olunur. Bu pozisyonlarda ayrımsız geçmiş mali yılda istihdam edilen personelden, içre bulunulan finansal yılda bile görevlerine bitmeme etmeleri makul görülenlerle, kâin uyuşma ücretlerine ortamında bulunulan mali sene amacıyla mevzuat göre yapılacak artışlar arttırma yapılmak aracılığıyla yeni itilaf yapılır…” hükmü yer almakta olup, finansal yıl bitip kullanılmamış finansal sene için görevine devam etmekte olan personel amacıyla eskimemiş ittifak yapılması gerekmekte olup; mali sene zarfında yapılan artışlarda “eskimemiş tıpkısı uyuşma yapılmaksızın” ücrete eklenmektedir.
Inikat dönemi zarfında kurumlarca esbabımucibe gösterilerek sözleşmenin tek yönlü feshedilmesi Esaslarda düzenlenmekle gelişigüzel, bakım süresi bir eğin gruba yükselenlerin barışma ücretlerinin şüphesiz artırılacağı konusunda tıpkı aranjman bulunmamaktadır.
Fakat idarenin personelin aleyhine olmamak kaydıyla, “sözleşmede faik taraf olmasından” ötürü tek yanlı aranjman etme yetkisi seçkin devir bulunmaktadır. Filhakika konvansiyon ücretleri hizmet yılına bakarak “tavan” yerine belirlenmekte, hava ise bu tavanı geçmemek üzere ücreti belirleyebilmektedir. Kurumun bu yetkisi ile anlaşma ücretinin belirlenmesinde “hizmetin” üstelik dikkate alınacağı hükmü dikkate alındığında, bakir bir sözleşmeye lazım olmaksızın çıkışlı makamın onayı ile ücretin tıpkı art gruba yükseltilmesinde hukuken aynı sakınca yoktur.
“Kurumun takdir yetkisi var mıdır?” sorusuna cevap çevirmek yerine konuya mum tutacak bir duruşma kararında şöyle denilmektedir: “Ülkemizde “enflasyon” yaşanan ayrımsız olgudur ve bu nedenle çalışanların aylık ve ücretleriyle ilgili kararlarda ayn ardı edilmesi Anayasanın hükümleri karşısında olanaksızdır.
Sevap düzenlemelerindeki temel amaçlardan birisi enflasyon dolayısıyla çalışanların hakiki gelirlerinde meydana mevrut azalmayı engelletmek olduğuna bakarak 1990 yılına ilgili kesim ücretlerinin, aynı sene amacıyla Bakanlar Kurulunca belirlenen ücret tavanının elvermesi halinde, Kurumca geçmiş sene ücretlerinden yüksek yada sunu azından 1989 yılı düzeyinde saptanması içtimai ihtişam ilkesinin ve ücrette doğruluk sağlanmasının bire bir gereğidir.” (Danıştay 5. Daire, E:1991/3725, K:1992/1960, T:23/06/1992).
Doğrusu, kanuncu süresi süresince açacağınız davanın “ücretinizin …/10/2019 tarihinden geçerli olmak üzere” artırılması olacağından, mahkemece tağyir edilmesi üzerine geriye çevrik haklarınızın ödeneceği muhakkaktır.
