Diyanetten ‘ticaretle ilişik fetva’ üstüne izah

Kült İşleri Başkanlığı Diyanet İşleri Erdemli Müesses, ticaretle ait sunulan fetvaya yönelik eleştirilere ilişkin izah yaptı.

Kurulun bağlanmış açıklamasında, kurul aracılığıyla 2017’de hazırlanan tıpkı fetvada sabık hadis-i şerifin gâh iletişim araçları mecralarında bağlamından kopartılarak gündeme taşındığı belirtildi.

Asıllar yerine hadis rivayetlerinin başka delillerle birlikte bağlamı dikkate alınarak anlaşılması gerektiği kaydedilen açıklamada, “Tereddüt yok ki, fiyatları tayin fail, daraşlık ve bereket veren, rızıklandıran fakat Allah’tır” şeklinde nakledilen rivayette kastedilenin 2012’de reislik tarafından yayımlanan “Hadislerle İslam” isimli eserde açıklandığı hatırlatıldı.

Eserde, Hazreti Muhammed’in ticari işlemlerde spekülasyona, belirsizliğe ve yanlar ortada anlaşmazlığa misil açacak gelişigüzel cins muameleye mani olduğu ve fiili tedbir aldığı halde denk konusunda sınırlama getirmeyi uygun bulmadığına yer verildiği bildirilen açıklamada, eserdeki şu fasıl nakledildi:

“Çünkü fiyatların sınırlandırılması, site dışından Medine çarşısına servet getirerek satan tüccarların, kendilerine apayrı pazarlar aramasına etmen olacak, nedeniyle Mütedeyyin kent halkının ağırlık yaşaması ve karaborsacılığa yenik düşmesi kadar ayrımsız son oluşturabilecekti. Cidal şartlarının etkisini gösterdiği Medine çarşısını bire bir nöbet henüz allak bullak edebilecek ayrımsız aplikasyon olacağı gerekçesiyle Hazreti Peygamber’in kaçındığı denk sınırlaması, ahir yüzyıllarda İslam toplumlarında ortaya çıkan yıpranmamış şartlar doğrultusunda baştan gündeme getirilmiş ve fiyatların aşırı derecede yükseltilmesini engelleyecek şekilde tedbirler alınmasına izin verilmiştir. İslam alimleri, doğuracağı neticeler açısından bu uygulamanın, Hazreti Peygamber’in dikkate aldığı maksatlara uygun olduğunu belirtmişlerdir.”

– “İslam’ın ilkelerinin bilgisizce alaya alınması saygısızlıktır”

Açıklamada, “İslam dininin stabil tıpkısı kar haddi koymadığı ve bunu piyasa şartlarına bıraktığı” görüşünün paylaşıldığı fetvanın, kâh medya mecralarında dini değerlerin hedefe konulduğu, mukavim içerisinde düz düzlük hadis-i şerifin alaya alındığı ayrımsız noktaya taşındığı belirtilerek, “Heybetli dinimiz İslam’ın ilkelerinin bilgisizce alaya alınması, sunma hafif tabirle saygısızlıktır. Bu konuda yazan, mütekellim, değerlendirme özne herkesi serencam aşama özenli ve dikkatli olmaya nida ediyoruz.” ifadesi kullanıldı.

Share: