Kahramanmaraş ve yer illerde etkisini gösteren yer sarsıntısı sonrasında kontrol kurtarma çalışmaları devam ediyor. Yer Sarsıntısı sırasında ve sonrasında afetzedelere uygulanabilecek yöntemler ve beklenir aynı depremde gerileme altındayken yapılabileceklerle ilişik, İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Abdullah Başkumandan Fenercioğlu açıklamalarda bulundu.
Çakmak Yiğitlik Hastanesi Uzm. Dr. Fenercioğlu, sarsıntı sonrasında insanların dümdar depremlerden sığınmak üzere yahut evlerinin hasar almasından çevre benzeri saha tahsis edilene kadar sokakta kalabileceğini belirterek, “Kış mevsimindeyiz, dolayısıyla depremzedeler amacıyla genişlik önemli bahis hipotermi. Beden ısısının 35 rütbe altına inmesi hipotermi meydana getirir. Bu durumda his, asap sistemi ve değişik organları normal canlılık gösteremez. Depremzedeler evlerine dönemedikleri amacıyla don kabilinden seçkin ihtiyaçlarını gerçekleştirme edemiyorlar. Bu noktada ısıtıcı, battaniye, termal kıyafetlerin gerekseme sahiplerine sağlanması haddinden fazla muhteşem. Afetzedelerin aynı sangılık ve alışılmadık içinde oldukları unutulmamalı; beslenmelerinden barınmaları, hijyenlerine büyüklüğünde seçkin şeyin izzet desteğiyle organize edilmesi gerekmektedir” dedi.
Dışarıda artan insanların bereketli likit tüketmeleri gerektiğini ve tagaddi açısından bile çıktı erke veren karbonhidrat muhtevalı gıdaların tüketilmesinin akilane olacağını sözlerine ekleyen Uzm. Dr. Fenercioğlu, şunları kaydetti:
“Deprem sırasında gerileme ve çökmüş altında küsurat insanların zelzele uzmanlarının dahi anlattığı şekilde hayat üçgenlerine sığınmaları gerekiyor. Yaşam üçgeni dediğimiz özdek soğutucu, çamaşır veya bulaşık makinesi, sandalyelerle desteklenen masa altları üzere sizi enkazdan koruyabilecek alanlara sığınmak anlamına geliyor. Bu pozisyonu aldıktan sonraları tıpkı müddet yardımın gelmesini bekliyoruz. Beklerken ellerimizi ve ayaklarımızı kan dolaşımını icat etmek için cins olduğu kadar cereyan ettirmeye çalışmak gerekiyor. Nezif mevcutsa elimizle kanayan bölgeye tampon yapmalıyız. Yanımızda tıpkısı deste bezi, cehre olmadığından ve toz yerey zımnında hijyenik koşullardan ırak olduğumuz amacıyla kanayan yere bastırmak kanalıyla kanamayı durdurmalıyız.”
CRUSH SENDROMU ÖLÜME SEBEBİYET VEREBİLİR
Uzm. Dr. Fenercioğlu, “Kolda veya bacakta aynı kırık ya de şiddetli aynı veca varsa hareket ettirilmemesi ehemmiyet en ediyor. Ağrıyan yeri sabit tutmamız ve pozisyonumuzu korumamız zaruri. Enkazdan çıkarılırken ise önce yapılması gereken, gövde görünür görünmez kola erişilebiliyorsa tezelden damar yolu açmaktır” diyerek, sözlerine şöyle devam etti: “Crush sendromu dediğimiz şey ezilme biçiminde yaralanma, tafsilatlı süreli tekâsüf ve hareketsizlik sonucunda ortaya yarar. Ezilmeye bağlı kendisine vücutta miyoglobin parçalanarak böbreklere yerleşip böbrek yetmezliğine yol araç. Aceleci ve çalışkan benzeri tedavi uygulanmadığı durumda ölümle sonuçlanabilir. Bu nedenle göçük altında iken ulaşabiliyorsak yudum yudum üstelik olsa su içmeye çalışmalıyız. İnsan açgözlü yerine biraz aktarılma yaşayabilir fakat susuz hayatta kalmamız gibi değil.”
BU MALZEMELER KATIYETLE YER SARSINTISI ÇANTASINA EKLENMELİ
Solunum sıkıntısı olan hastanın akciğer yaralanması olabileceğinin ayn o¨nu¨hangi alınması gerektiğini sözlerine ekleyen Uzm. Dr. Fenercioğlu, “Go¨gˆu¨s duvarı u¨zerine sıklet yapılmamalı ve varsa müvellidülhumuza destegˆi sagˆlanmalı. Oksijen destegˆi sagˆlanamıyorsa c¸evredeki insanlar tıpkısı miktar uzaklaştırılarak akman çekicilik solutulmalı” diyerek konuştu.
Uzm. Dr. Fenercioğlu, sözlerini “İstanbul kadar metropollerde bu şiddette aynı depremin çok daha iri kayıplara nöbet açabileceğini öngörüyoruz. Bu nedenle yer sarsıntısı öncesinde önlemimizi alarak katiyetle benzeri sarsıntı çantası edinmemiz gerekiyor. Bu hareket çantasına bir şişe su, benzeri iğ, gazlı bez üzere apansız durumlarda kullanılabilecek malzemeler koyulmalı. Gerileme altında kalınması yerinde bulunduğumuz keyfiyet belki sıkışık olmayabilir, kurtarılmayı beklediğimiz bu müddet içerisinde ilk yardım adına kişi müdahalemizi yapabiliriz. Bu şekilde sıhhatli kalma ihtimalimiz haddinden fazla henüz yüksek olacaktır” diye niteleyerek sonlandırdı.
