Bu yazımızda, üniversitelerde işyar akademisyenlerin âdem durumu atama haklarının olup olmadığına yönelik bilgilendirmede bulunacağız.
Bu yazımızda, üniversitelerde işyar akademisyenlerin kayırıcı durumu nasıp haklarının olup olmadığına yönelik bilgilendirmede bulunacağız.
Bilindiği amacıyla, Anayasamızın 41 inci maddesinde, “Karı, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Büyüklük, ailenin sağlık ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve eş planlamasının öğretimi ile uygulanmasını nail olmak üzere muktezi tedbirleri alır, teşkilatı kurar.” hükmü düzlük almaktadır.
Üniversitelerde fariza yapmakta olan öğretim elemanlarının nefer hakları 2914 dar Yükseköğretim Personel Kanununda düzenlenmiştir.
Değişik taraftan, bu kanunun 20 nci maddesinde ise; “Bu Kanunda hâkimiyet yoksuz hallerde 2547 basit Yükseköğretim Kanunu ile 657 az Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.” ifadesi kayran almaktadır.
Gerek 2914 sınırlanmış Yükseköğretim Personel Kanununda, lazım 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununda akademisyenlerin “AİLE BİRLİĞİNİN” sağlanması amacıyla eş durumu atamalarına müteveccih hususi benzeri düzenleme bulunmamaktadır.
2914 az Kanunun 20 nci maddesi kapsamında 657 dar Kerem Memurları Kanununun 72 nci maddesine baktığımızda ise şu hâkimiyet kayran almaktadır; ” Kurumlarda metatez aracılığıyla atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiyenin konuşu, toplumsal, kültürel ve muvasala şartları yönünden birlik ve huy gösteren iller gruplandırılarak tayin edilen bölgeler beyninde adil ve muvazeneli tıpkı hep içre yapılır.
Baştan veya göçüşme vasıtasıyla yapılacak atamalarda; ev birimini oyalanmak bakımından kurumlar ortada vacip koordinasyon sağlanarak vazifeli olan ayrıksı eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde tamlanan esaslar çerçevesinde yapılır. metatez kanalıyla atanmaya bağımlı memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya dahi teşkilatı olmakla alay malay niteliğine akla yatkın boş benzeri görev bulunmaması ve ilgilinin dahi talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile vabeste olmak için aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.”
Bu maddeyi değerlendirdiğimizde, azamet memurlarının familya birimlerinin himaye edilmesi üzere yapılacak adam durumu atamalarında, memurun fariza yaptığı kurumun eşinin görev yaptığı yerde teşkilatının olması rüçhan eşya koşulmuştur.
Anayasanın 130 uncu maddesine bakarak üniversiteler amme hukuksal kişiliğine haiz yerine Kanunla kurulduğundan, üniversitelerin ayrıksı illerde teşkilatları bulunmamaktadır.
Bu kapsamda değerlendirildiğinde, 657 sayılı Celal Memurları Kanunu ve ona bağlı adına çıkartılan “Oran Memurlarının Yer Değiştirme Yoluyla Atanmalarına İlişkin Talimatname”te sabık adam durumu özrü atamalarının akademisyenlere uygulanması mümkün değildir.
ÜNİVERSİTEDEN ÜNİVERSİTEYE HERIF DURUMU SEBEBİYLE GEÇİŞ NASIL EVET ?
Farklı üniversitelerde vazifeli akademisyenlerin benzeri yerde fariza yapmalarına müteveccih hususi tıpkı düzenleme olmadığını yukarıda açıklamıştık. Fakat, öğretim üyesi olan eşlerin tıpkısı üniversitede görev yapabilmeleri amacıyla aşağıdaki şartların ve koşulların oluşması gerekir :
1- Ne eşin fariza yaptığı üniversiteye intikal olacaksa o üniversite tarafından takım ilanı yapılmalıdır.
2-Takım ilanı yapıldıktan bilahare ait hayat ilan edilen kadronun şartlarını taşıması halinde başvurusunu yapacaktır. Mevzuat gereği yapılması zorunlu olan imtihan ve hakem heyeti değerlendirmelerinden geçerek atanmaya hak kazanılmalıdır.
3-Elan bilahare atanmaya hak kazandığı darülfünun marifetiyle ilgilinin muvafakatı fariza yaptığı üniversiteden istek edilecektir.
4-İlgili kişinin fariza yaptığı çekicilik âdem durumu olmasından ötürü alelumum muvafakat vermektedir. Ancak şahsın zorunlu bakım yükümlülüğü olması halinde bu prosedür ile ilişik karar Yükseköğretim Müesses marifetiyle verilmektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı kabilinden, öğretim elemanlarının âdem durumu sebebiyle darülfünun değiştirmeleri “TAKIM İLANI İLE KAZANARAK NAKLEN MÜRUR DIŞINDA” kanuncu namına benzer değildir.
Çetince Muhik KAPLAN
