Son adına, soru çözümü karşılığında alınacak ücretin 5846 sınırlanmış Kanun kapsamında uzlaştırma ücreti kendisine akseptans edilmesi gerekeceğinden sözleşmeli personele bu kapsamda yapılacak ödemenin alacak getirici bambaşka aksiyon yapma yasağı kapsamında olmadığını ancak tıpkı personelin uzaktan terbiye eliyle bile olsa ücretli öğüt vermesinin haram kapsamında olduğunu değerlendirmekteyiz Soru: Bire Bir amme kurumunda 657 4/B kontratlı personel namına çalışmaktayım. Ögretmenlik mezunuyum. Öğretmenliği seviyorum bire bir içtimai platformda YKS, KPSS vb. sınavları amacıyla istifham çözümü için eğitmen ihtiyacı olduğu ve soru başı 50 krş. ücret verildiği müstahkem. Antrparantez online özel ibret amacıyla müracaat alınacağı müstahkem. Sözleşmemde sözleşmeli personel ikinci bire bir hisse senedi yapamaz yazıyor. Online özel ibret ödeme eksantrik iş etme yasağı kapsamında mıdır?
Yanıt: Sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin esasların 8. maddesine bakarak sözleşmeli personelin dışarıda alacak getirici bambaşka bir hareket yapması bazen istisnalar dışında yasaklanmış fakat alacak getirici faaliyetin kapsamı belirlenmemiştir. Bu noktada vergi getirici faaliyetlere ilgilendiren kapsamın belirlenmesinde 657 sınırlanmış Kanunun 28. maddesinin asıl alınması gerektiğini düşünüyoruz.
Memurların memuriyet dışında yapabilecekleri ve yapamayacakları işler 657 sınırlanmış Kanunun 28. maddesi ile özel kanunlarda belirlenmiştir. Mezkur yön hükmünde, “Memurlar Türk Tecim Kanununa göre (Tüccar) yahut (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek benzeri faaliyette bulunamaz, ticaret ve uran müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil yahut ticari nazır veya kollektif şirketlerde ortak yahut komandit şirkette komandite kuma olamazlar. (Memur oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler dünya). Memurlar, mesleki faaliyette yahut serbest patika icrasında mevcut olmak amacıyla ofis, sektör, muayenehane ve aynı yerler açamaz; temel kişilere, hususi hukuk hukuksal kişilerine yahut amme kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ilgilendiren değme iş durumunda yahut nakit yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları çatı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, amme kurumu niteliğindeki iz kuruluşları ve kanunla yahut Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle müesses arkalama sandıklarının hile, denetleme ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, olmuş sıfır yahut kısıtlanmış olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurin bu durumu 15 dönem süresince tutkun oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler.” denilmektedir. Husus hükmü ile yasaklanan işleri memurun kendisi yapamayacağı üzere eşi, reşit olmayan veya kısıtlı çocukları bu faaliyetleri işleyen memurin dahi kurumlarına bildirimde bulunma yükümlülüğüne tabi tutulmuştur.
28. maddede sayılanlar dışında memurin benzer namına 5846 az Düşün ve Musahabe Eserleri Kanunu kapsamında telif hakkı ücreti alabilmekte, kurumlarının izniyle 5580 dar Hususi Tedris Kurumları Kanunu kapsamında hususi tedris kurumlarında öğüt verebilmekte, yargıcılık ve bilirkişilik yapabilmektedir.
5846 basit Kanunun 1/B maddesinde, eser, “Sahibinin hususiyetini taşıyan ve ilim ve gökçe yazın, musiki, güzel sanatlar veya beyaz perde eserleri yerine muazzez gelişigüzel nevi fikir ve musahabe mahsulleri” olarak tanımlanmış, 2. maddesinde ise “temas şekilde vasıta ve alfabe ile tabir olunan eserler ve seçme gestalt altında tabir edilen elektronik beyin programları ve aynı ahir aşamada izlence sonucu doğurması koşuluyla bunların tedarik tasarımları,” ilim ve gökçe yazın eserleri arasında sayılmıştır.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 2/b maddesinde Hava, “Ekol öncesi eğitim, ilköğrenim, lise, özel terbiye okulları ile türlü kursları, özel talim kurslarını, açıktan tedrisat yapan kuruluşları, motorlu araç sürücüleri kursları, hizmet içi eğitim bilimi merkezleri, hususi terbiye ve iyileştirme merkezleri, sosyal etkinlik merkezleri, mesleki terbiye merkezleri ile aynı özel tedrisat kurumları” şeklinde tanımlanmıştır.
Kanunun 8. maddesinin dördüncü ve beşinci fıkralarında ise, “İhtiyaç halinde, resmi okullarda işyar öğretmenlere asıl görevlerini aksatmamak ve aylık karşılığı okutmakla işyar bulunduğu haftalık öğüt saati sayısını doldurmaları kaydı ve çalıştıkları kurumların izni ile yalnız okullarda, aylık karşılığı okutmakla memur bulunduğu haftalık ders saati sayısının yarısı büyüklüğünde ücretli öğüt verilebilir.
Eksper belletmen, becerikli müzakereci ve öğretmenlik ika genişlik ve şartlarını haiz değişik Büyüklük memurlarına, ait birimlerin izniyle haftada on saati geçmemek için ücretli ders görevi verilebilir.” denilmektedir.
Yukarıdaki hükme göre Milli Eğitim Bakanlığında vazifeli sözleşmeli veya eylemli öğretmenler kurumlarının izniyle özel tedrisat kurularında ücretli öğüt görevi alabilmekteyken, öğretmenler dışındaki ibret görevi verilebilecek personelin Devlet memuru statüsünde olması şartı getirilmiştir. Bu kapsamda hoca dışındaki sözleşmeli personelin hususi tedrisat kurumlarında ders vermesi cins bulunmamaktadır.
Serencam adına, istifham çözümü karşılığında alınacak ücretin 5846 az Kanun kapsamında uzlaştırma ücreti namına akseptans edilmesi gerekeceğinden kontratlı personele bu kapsamda yapılacak ödemenin vergi getirici eksantrik iş yapma yasağı kapsamında olmadığını ancak benzeri personelin açıktan yetişek yoluyla de olsa ücretli öğüt vermesinin yasak kapsamında olduğunu değerlendirmekteyiz.
