Şevket memurlarının adaylık süresi 1 yıldan beş altı, iki yıldan haddinden fazla olanaksız. Tamam bu sürelere maaşsız izinde sabık süreler karışma midir?
SORU: Teşrinisani 2013 te kurumumda mühendis kadrosunda aday memur namına göreve başladım. Göreve başladıktan 4 ay sonraları mevlit iznine ve müteakiben dahi maaşsız izne ayrıldım. Adaylık eğitimlerine tabi tutulamamış oldum. Mabeyin 2015’te kurumuma dönmeyi planlıyorum. Kurumuma asli memur olarak mı dönmüş olacağım?
YANIT: Oran Memurları Kanununun 54’üncü maddesi şu şekildedir:
“Namzet kendisine atanmış Kerem memurunun adaylık süresi bire bir yıldan birkaç iki yıldan çokça olmaz ve bu müddet zarfında namzet memurun başka kurumlara nakli yapılamaz.”
Aynı Kanunun 55 inci maddesinde ise şu hâkimiyet meydan almaktadır:
“Aday olarak atanan memurların geçmiş hep memurların kuma vasıfları ile ait ana eğitime, bilahare sınıfları ile ilişkin hazırlayıcı eğitime ve staja bağımlı tutulmaları ve Kerem memuru kendisine atanabilmeleri üzere başarılı olmaları şarttır. Temel terbiye ile hazırlayıcı eğitim ayrımsız kurumda yapılır.”
Anılan Kanunun 56 ncı maddesinde, namzetlik süresi içre ana terbiye, hazırlayıcı terbiye ve staj devrelerinin her birinde akim olanlarla namzetlik süresi süresince nakız ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumları, göreve devamsızlıkları belirleme edilenlerin ilişiklerinin kesileceği hükme angaje olup, adı güzeşte Kanunun 57’nci maddesinde namzetlik süresi içinde aylıktan akçakesme yahut merhale ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların de ilişiklerinin kesileceği; 58 inci maddesinde ise, “Adaylık devresi zarfında eğitimde liyakatli olan adaylar disiplin amirlerinin teklifi atamaya çıkışlı amirin onayı ile diploma tarihinden kaynatmak amacıyla birincil memurluğa atanırlar. Asli memurluğa geçme tarihi adaylık süresinin sonunu geçemez.” hükmü getirilmiştir. Benzeri Kanunun 108’inci maddesinin (B) bendinde de, “Mevlit fail memura, 104 üncü husus göre verilen tevellüt sonrası üvey anne izni süresinin bitiminden; eşi tevellüt işleyen memura ise, veladet tarihinden itibaren istekleri üstüne yirmidört taban büyüklüğünde maaşsız cevaz verilir.” hükmü mevcuttur.
Ululuk Memurları Kanununun 55 ve 58 inci maddelerinde meydan kayran hükümlerden, aday memurların birincil memurluğa atanabilmeleri üzere temel eğitim bilimi, ihzari yetişek ve staj sürecini başarıyla tamamlamalarının zorunlu olduğu anlaşılmaktadır. Fakat Kanunun 54 üncü maddesinde birlikte adaylık süresinin bir yıldan beş altı iki yıldan çokça olamayacağı belirtilmiştir. bununla birlikte, Kanunda adaylık süresinin bittabi hesaplanması gerektiğine ilgilendiren rastgele bap bulunmamaktadır. Namzetlik süresinin, aday memurun göreve başladığı tarihten itibaren bir sene ila iki sene ahir gün adına akseptans edilmesi, namzetlik süresi zarfında bazı özel sebeplerden yağlık namzetlik eğitimlerini alamayan evet da tamamlayamayan memurlar açısından Kanunun 55 ve 58 inci maddelerinin hesabına getirilememesine el açacaktır. Kaldı ki, belirtilen Kanunun 56 ncı maddesinde saha düz, namzetlik süresi zarfında çözme ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumları, göreve devamsızlıkları belirleme edilenlerin ilişiklerinin kesileceği; 57 nci maddesinde kayran verilen, namzetlik süresi içre aylıktan akçakesme yahut merhale ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların ilişiklerinin kesileceğine ait maddeler, adaylık süresinin namzet memurun çözme ve hareketlerinin değerlendirildiği tıpkı müddet olarak öngörüldüğünü göstermektedir.
Yukarıdaki ahkâm ve gerekçelerle, uygulamaya ana görüşler vermekle işyar hava olan Mehabet Personel Başkanlığı, memurun kurumla ilişkisinin fiilen askıda olduğu ve herhangi bir şekilde terbiye verilmesinin evet dahi nakız ve hareketlerinin değerlendirilmesinin gibi bulunmadığı aylıksız izinde güzeşte sürelerin, adaylık süresinden sayılmaması gerektiği görüşüne varmıştır.
