Türkiye Amme Hastaneleri Kurumu, radyasyon kaynaklarıyla çalışzaman personele yönelik önemli bire bir görüş yazısı yayımladı. Çalım Başkanı Dr. Hasan Çağıl tarafından illere gönderilen yazıde, şua personeli iznine eş ve filli bakım zammından yararlanmaya hak kazanan personelin ki olduğu hususundaki belirlemenin, kriterler doğrultusunda iller tarafından yapılması istendi.

Aşağıdaki resmi yazı, Türkiye Amme Hastaneleri Kurumu tarafından illere gönderilmiştir. Bu yazıbirlikte özetle,

1- Radyasyon cihazlarını kullanan kurumların TAEK’ten izin alması gerektiği,
2- TAEK’!mağara 2011 tarihli yazısında ışınım kaynağı kendisine tamlanan cihazların isimleri, (MR cihazı bu görüş yazısında ışıma kaynağı yerine belirtilmemiştir)
3- Ä°kim yönetmeliğe atıfla ‘ışınım görevlisi’ tanımı,
kabilinden hususlara yer verilmiş ve değerlendirmenin personeli çalıştıran birimce yapılması istenmiştir.

T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Türkiye Amme Hastaneleri Kurumu
Şifahane Hizmetleri Başnefes Yardımcılığı

Sayı : B.10.1.TKH.0.27.00.00
Laf : Şua İzinleri ve Fiili Hizmet Süresi Zammı Hakkında

KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİNE (Genel Sekreterlik)

Kurumumuza bağlı sağlık tesislerinde lüzum radyoloji uzmanı yahut teknisyeni olup sürekli ve fiilen ışıma kaynakları ile çalışmayanların lazım sindirim bilimi kliniklerinin iç görüm ünitesinde görev eden hemşirelerin gerekse ağız ve diş sağlığı merkezlerinde çalışdakika ışın bilimi teknisyenlerinin şua izinleri ve fiili bakım süresi zammından faydalanıp faydalanmayacağı hususlarında pratikte ortaya çıiçki tereddütlere mani olunması bakımından aşağıdaki hususların açıklanarak teşkilatımıza duyurulmasında fayda görülmüştür. Şöyle ki;

Bilinen olduğu üzere 2690 sayılı Atom Enerjisi Kurumu Kanunu’nun 4 üncü maddesinin (d) bendinde ” … Işın Etkin maddeleri ve ışınım cihazlarını bulunduran, kullanan, … resmi ve özel çekicilik, kuruluş ve kişilere ruhsata asıl olacak lisans çevirmek” Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun görev bitirme ve sorumluluğunda olduğu belirtilmiş ve böylece seçkin türlü iyonlaştırıcı ışınım kaynağının kullanılması ve bulundurulması söz konusu Kurumdan lisans alınması şartına bağlanmıştır.

Gine Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun 12/04/2011 günlü ve 5010 sayılı Radyoloji Cihazları Lisansları konulu görüş yazısında bile “Sağlık alanında kullanıulan başlıca iyonlaştırıcı ışınım kaynakları radyolojide tek tüplü röntgen, devingen biricik tüplü röntgen, çift tüplü röntgen, c-kollu skopi, u-kollu skopi, o-kollu skopi, mamografi, anjiyografi, mızrap yoğunluk ölçüm, bilgisayarlı tüm vücut tomografi, bilgisayarlı düşünce tomografi, az tomografi, mikrofilm cihazları, panoramik cihazlar ile panoramik diş, periapikal diş, periapikal atak diş, volümetrik diş tomografi cihazları, radyoterapide teleterapi, lineer hızlandırıcı, brakiterapi, x ışını tedavi, cyberknife, gama knife, simulator, CT simulator, koku ışınlama cihazları ve (prostat, göz vb) otama uygulamalarının yapıldığı ameliyathanelerde kullanılan kapalı radyoaktif kaynaklar; nükleer tıpta PET, PET/CT, SPECT, SPECT/CT cihazları ile 1-131 otama odaları ve RIA laboratuvarlarında kullanılan işın etkin kaynaklardır. Diğasker taraftan MR cihazları iyonlaştırıcı ışınım üreten cihazlar değildir ve bu cihazları kullanan personel radyasyon görevlisi değildir” denilerek, ne cihazların ışıma kaynağı sayıldığı bir tane yegâne alma kanalıyla belirtilmiştir.

Bu hükümler ile çalışma alanlarının sınıflandırılması ve çalışanların ışınım görevlisi sayılıp sayılmayacağı hususunun değerlendirilmesi lisans sahibinin sorumluluğunda olup bire bir personelin şua izninden faydalandırılabilmesi birlikte -unvanına bakılmaksızın- radyasyon görevlisi sayılıp sayılmadığının tespitine bağlıdır.

Gerçekte 05/07/2012 tarihli ve 28344 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sağlık Hizmetlerinde Ä°yonlaştırıcı Radyasyonla Çalışma Esasları Hakkında Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde Radyasyon görevlisi; “Işıma kaynağı ile yürütülen faaliyetlerden dolayı görevi gereği, 24/03/2000 günlü ve 23999 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Işınım Güvenliği Yönetmeliğinde cemiyet üyesi kişiler için belirtilen düze sınırlarının üzerinde radyasyona maruz kalma olasılığı olan kişi” kendisine tanım edilmiştir.

Keza Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği’nin 2 nci maddesinde da ışınım görevlisi “Sürekli yerine denetimli alanlarda yahut ışıma kaynaklarıyla çalışzaman kişi” namına tarif edilmiş ve denetimli alanlarda veya ışıma kaynaklarıyla geçici olarak yahut vuzuh sıra çalışdakika kişilerin ışıma görevlisi sayılmayacakları açıkça belirtilmiş, akabinde ışınım kaynağının ve denetimli alanların tarifine düzlük verilmiştir.

Görüldüğü üzere benzeri personelin radyasyon görevlisi sayılması ve neticesinde bazı haklardan yararlanma edebilmesi için öncelikle denetimli alanlarda veya denetimli alanlar dışında yukarıbirlikte sayılan radyasyon kaynaklarıyla sürekli ve fiilen çalışması ve aynı zamanda Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinde sosyete üyesi kişiler içmağara tamlanan doz sınırlarının üzerinde radyasyona marur kalma olasılığının bulunması gerekmektedir.

Öte yandan mevzuatımızda şua izni ile fiili hizmet süresi zammının birbirine koşut kendisine düzenlendiği ve bunun tabi sonucu kendisine şua izni kullanan personelin aynı zamanda fiili hizmet süresi zammından birlikte faydalandığı veya aksinin gerçekleştiği görülmektedir. Dolayısıyla aynı şartların tahakkukuna bağlı yerine rastgele iki haktan eş zamanlı adına yararlanmak mümkün olmaktadır.

Elhak 5510 sayılı Yasa’un 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında çalışdakika sigortalılardan doğdesise ve bileşimli işın etkin, radyoiyonizan maddeler yahut bütün diğçeri korpusküler emanasyonel kaynakları ile yapıulan işlerde sürekli ve çalışarak çalışarak söz konusu işlerin risklerine maruz kalanların, mezkûr Kanunun 40 ıncı maddesinde tamlanan sürelerle sınırlı tevessül etmek üzere fiili bakım süresi zammından yararlandırılması gerekmektedir. Ancak mezkûr Yasa hükmünde, çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için “sigortalının kapsamdaki işyerleri ile alay malay tamlanan işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalması” şartı getirilmiştir.

Belirgi olarak ait personelin ışıma görevlisi sayılıp sayılmayacağının ve dolayısıyla kendisine şua izni verilip verilmeyeceği ile fiili hizmet süresi zammından yararlandırılması hususunun, yukarıbile belirtilen hususlar çerçevesinde görev yapıulan birime ve maruz kalınanıaziz radyasyonun dozuna göre ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir. Böyle aynı değerlendirme yapılırken bile;

1. Öncelikle kullanılan cihazların yukarıüstelik sayma vasıtasıyla belirlenen “radyoloji kaynaklarından” olup olmadığı,

2. Bu cihazlarla sürekli ve çalışarak görev yapılıp yapılmadığı,

3. Bu görev esnasında Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinde topluluk üyesi kişiler içmağara belirtilen düze sınırlarının üzerinde radyasyona maruz kalınıp kalınmadığı hususlarının dikkate alınması gerekmektedir.

Bilgilerinizi ve bu çerçevede gereğkayınbirader talep ederim.

Ateş Parçası. Dr. Hasan ÇAĞIL
Hava Başkanı

İlgili Yazılar

Din murakıpları: Görevleri denetleme amma nüfus hakları kısıtlanmış

4 darülfünun toplamda 150 personel ahzetmek amacıyla ilana bundan sonra

Akademisyenler, kurumun servis hizmetinden yararlanabilir mi?