27 temmuz’da YKS tercihleri başlıyor. Soylu Erki şerait adayları kara karaca düşündürüyor. ‘Öğrencileri elbet tıpkı ekonomik levha bekliyor’ sorusuna karşılık aradık.
Iktisadi sıkıntıların arttığı bire bir dönemde darülfünun tercihi yapacak gençler yeryüzü beş altı maliyetle bildirme gür çağ ve yeğleme üzere hesap yapıyor. 27 Temmuz5 Ağustos tarihleri arasında yapılacak tercihler üzere ‘öğrencileri şüphesiz tıpkı kazançlı tabela bekliyor’ sorusunu yetişek ve kariyer danışmanı Nur Erdem Özeren ile irdeledik. “Öğrencilerin değişik bire bir şehirde yaşayarak yetişek görmelerinin maliyetleri arttı. Her geçen gün bile artmaya bitmeme ediyor” diyen Fazilet Özeren şunları söyledi: Öğrenciler geçmiş yıllarda üniversite hayatı seyretmek amacıyla değişik şehirlere giderken, daha çok tahaffuz ve kemirmek maliyetlerini bile pres karşılayacak duruma geldi. Bunun yanında KYK yurtlarının gezinti ihtimal yüzdeleri birlikte çokça faziletli değil. ÜniversiteKarnesi.com sitesindeki verilerle derlenen rakamlara bakarak, Ardahan, Sinop, Van, Amasya, Erzincan, Şırnak, Bartın ve Tunceli dünya özge şehirlerde koca öğrencilere ensiz çıkma ihtimali yüzdelik 35’in altında.
Kızlarda format biraz elan iyi görünse dahi birçok şehirde yüzde 50’nin altında. Esas sorun ise, en haddinden fazla yeğleme edilen büyükşehirlerde mecmu öğrencilerin yüzde 10’una yetecek kadar sıkı var. İstanbul’da bu kerem yüzdelik 4… KYK yurdunda değil bile özel yurtta eğleşmek isteyenler amacıyla rakamlar genişlik birkaç 1+1 aile kiraları kadar. İstanbul ve Antalya’bile 1+1 kat kiraları 4 bin civarı iken, Ankara’bile 3 bin, İzmir ve Mersin’dahi 2 bin 500… Hep bu rakamlar o bölgenin genişlik düşük ve yer faziletkâr yerlerin ortalaması adına alındı. Türkiye geneline baktığımızda kestirmece namına 1+1 evler bin 500 iken, büyükşehirlerde bu heybet iki bin 500 üstünde…
‘ÖĞRENCİ EVİ’ FORMÜLÜ
Öğrenci evi formülünü uygulayacak öğrenciler için 3+1 evlerde yaşama başı kiralar İstanbul ve Antalya’birlikte sayı farkı 2 bin iken, büyükşehirlerde 1-1.500 arası, siktirici şehirlerde ise 750-1.000. Şehirlerin sosyo kazançlı ve insani gelişmişlik endeksleri yükseldikçe yaşam maliyetleri birlikte artıyor. O şehirdekiler amacıyla alışılagelen karşılanan rakamlar, amiyane şehirlerde yaşayan ve büyükşehirde yaşamaya revan öğrenciler için oldukça erdemli oluyor.
ULAŞIM, AŞINDIRMAK…
Kent içi ulaşım sunu bağan maliyet kalemlerinden… Mahiye 150-300 TL arası. Fakat şehirler arası ulaşım, ayda bir defa gidip gelecek tıpkı öğrenci amacıyla maaş bin TL’nin konusunda çıkıyor…
Darülfünun yemekhanesinde meridyen düzlemi yemeğini yiyen, sabahleyin-akşamı ise KYK’nın yurdunda yiyici ayrımsız öğrencinin günce maliyeti en bağan rakamla 40 TL. Akşam dışarı hayat ve arkadaşlarıyla bambaşka etkinliklere gitmeyi ise tıpkı kenara bırakıyoruz.
VAKIFTA FORMAT NASIL?
Tıngır üniversitelerinde üç defa aşındırmak maliyetleri günce 80-200 TL beyninde değişiyor. Bu mahiye sunu birkaç 2 bin 500, genişlik çokça 6 bin olarak ayrımsız ölçü çıkıyor. Türkiye ortalaması ise 4 bin TL civarı aynı maliyet etmek. Bilcümle bu rakamları ortalama topladığımızda büyükşehirde okuyacak tıpkısı öğrencinin: Tahaffuz 2 bin TL+ kemirmek gider 4 bin TL+ muvasala gideri bin TL= 7 bin TL. Bu rakamda tek ekstra karışma değil, kredi üniversiteleri amacıyla eğitim bilimi ücreti bulunmayan. Hoşur şehirlerde ve devlette okuyan tıpkı darülfünun üzere ise: Tahaffuz bin 250 TL+ aşındırmak masraf 2 bin 750 TL+ muvasala gideri bin TL= 5 bin TL.
‘ÖĞRENCİLER GELİYOR ZAMMI’
Bu maliyetleri görünce, tıkır üniversitelerinin yetişek ücretleri yanlarında haddinden fazla bile efdal kalmıyor ve eğitim bu sene için oldukça zorlayıcı olacak üzere görünüyor. Üstelik tahaffuz fiyatlarını mevcut tabloya bakarak hesaplıyoruz. Üniversiteler açıldığında ve öğrenciler şehirlere dağıldığında ‘öğrenciler geliyor zammı’ var. Bunu dahi hesaba katmakta yarar var.
MAHMUT ÖZAY
