Yükseköğretim kurumlarında fariza yapmakta olan talim elemanlarının çalım içi akademik yükselmeleri “Mehabet Yükseköğretim Kurumlarında Tedrisat Elemanı Norm Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına İlişkin Talimatname” mucibince uygulanacak kriterler çerçevesinde darboğaza mı takıldı ?
Bildiğiniz üzere, Yükseköğretim Yerleşmiş Başkanlığınca hazırlanan “Izzet Yükseköğretim Kurumlarında Tedris Elemanı Düzgü Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına İlişkin Yönetmelik” 02 Teşrinisani 2018 tarihli ve 30583 az Resmi Gazete’da yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, Memurlar.net adına bahis hakkında sık sık yaptığımız haberlerle akademik camiada çiçeği burnunda sayılacak bu yönetmeliğin uygulamaları karşı özen edilecek hususları ve uygulama örneklerini gündeme getirmeye hız ediyoruz.
Yürürlüğe girmesi ile gelişigüzel şeş ayı geride bırakan bahis konusu yönetmelik ülkemiz genelindeki eksiksiz yükseköğretim kurumlarında kararlı tıpkı grup dağılımını hedeflerken, amaca ulaşmada gravite yaratabilecek asıl sebeplerden biri olması muhtemel olan gurur içi akademik yükselmelerin bu süreçte seyri hangi yönde oldu?
Üniversiteler Yükseköğretim Oturmuş Başkanlığı vasıtasıyla belirlenen minimal grup sayılarından yola çıkarak mezkür yönetmeliğin 4 üncü maddesinin 2 nci ya üstelik 4 üncü fıkraları gereğince birim bazında norm ekip sayılarını lehlerine olacak şekilde norm kadrolarını belirlediler. Belirlenen sayılar dışında küsurat kadroları ise ilişik yönetmeliğin 4 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasında tamlanan “Yükseköğretim kurumlarında düzgü kadroların ehliyetli olmaması halinde norm dışı kadro talebi, ilgili anabilim/anasanat dalı ve/yahut kısım kurulunun akla yatkın görüşü, ilgilendiren vahit ve darülfünun idare kurulunun gerekçeli kararı ile Yükseköğretim Kuruluna iletilir. Bu irade, akademisyen başına sakıt öğrenci sayısı, ati düzey araştırma ve geliştirme faaliyetleri, doktora programlarından mezun sayısı, üniversitenin yetişek ve tedris dışında yürüttüğü hizmetler dikkate alınarak Yükseköğretim Yerleşmiş aracılığıyla karara bağlanır.” hükmü mucibince düzgü dışı grup namına Yükseköğretim Yerleşmiş Başkanlığından talep etmeye başladılar.
Öte yandan yönetmeliğin 5 nci maddesinin 4 üncü fıkrasında meydan düz “Tedris elemanı minimal takım sayısını aşan bilcümle atamalarda minimum kadrolar de dahil kalkışmak üzere kadroların sunma aşkın 2/3’ü benzeri şan üzere kullanılabilir. Bu hesaplamada çıkan suret küsuratlı ise aşağıya doğru yuvarlama yapılır. Çığır yüksekokullarında bu şart aranmaz.” hükmü bölümlerde kâin unvan dengesinin zahir yönetileceği hususunda yönetmeliğin tabiri caizse pusulası kabilinden fariza üstlenip düzgü kadro uygulamalarında büyük tıpkısı ehemmiyet sunu etmektedir.
Hal böyle olunca Üniversiteler genelinde bulunan düzgü kol hesaplamalarında işyar olduğu birimde norm ekip kapsamında sayılan tedris elemanın ense tıpkısı akademik kadroya atanması hususu; –ekip ilanına başvuran herhangi biri namına değerlendirilmesi zımnında– belki birlikte ilanı muhtemel kadronun bakir durumda norm takım sayısı üstünde tıpkısı sayıya ulaşacağından (Örneğin, Türki Eğitimi Anabilim dalında fariza yapmakta olan 3 Hekim Akademisyen ve 3 Doçent kalkışmak için toplamda 6 öğretim üyesi içerisindeki Doktor Tedris Üyelerinden birinin elan Doçent kadrosuna atanma durumunda birimde 7 nci kadro namına düzgü dışı durumuna düşmesi) birimde –DÜZGÜ DAVETKÂR TAKIM– sayılacak ve Yükseköğretim Kurulunun yukarıda tamlanan çoklu kıymetlendirme ölçütleri (akademisyen başına düşen mektepli sayısı, encam düzem araştırı ve geliştirme faaliyetleri, doktora programlarından mezun sayısı, üniversitenin eğitim ve tedrisat dışında yürüttüğü hizmetler) sonucu ekip talebi -PAHAL- adına karara bağlanabilecektir.
Ilavesi birçok kurum içi yücelme tarafından atanacak öğretim elemanları 2/3 kuralına takılmaktadır. (Örneğin Türki Eğitimi Anabilim dalında görev yapmakta olan 2 Hekim Akademisyen ve 4 Doçent girmek amacıyla toplamda 6 akademisyen içerinde saha düz Hekim tedris üyesinin birinin elan 2/3 kuralı gereği doçent kadrosuna atanamaması) Bu süreç uzadıkça akademisyenlerin şahıs haklarında balaban mağduriyetler yaratacaktır. Üniversiteler bu duruma kendilerince sorti yolu olarak Çığır Yüksekokullarında 2/3 zorunluluğu olmadığından ilgisiz programlara temelli akademik yükselme üzere yetki devri çerçevesinde çoğu ant hizmet gereklerini birlikte gözetmeksizin akademisyen kadrosu ilanlarını vermeye başlamışlardır.
Değişik taraftan, mezkür yönetmeliğin 6 ncı maddesi gereğince atanmaları yönünden format dışı bırakılan fakat atandıktan sonradan norm ekip hesaplamalarına karışma olan ve şu zaman gündemi hakkıyla ilişkin –OHAL kapsamındaki atamalar ile 1416 çevrilmiş Kanun mucibince yapılacak atamalarda- hesaplamaları karmakarışık yazar biriminde yıllarca çalışma harcayıp elde ettiği akademik unvanın sonucu yerine alım içi itila bekleyenlerin önüne ansız engel oluşturmaya başlamıştır.
Bu açıklamalar çerçevesinde, Yükseköğretim Kurumlarının faziletkâr düzeyde ilmî himmet ve araştırma ayırmak, vukuf ve teknoloji atmak, bili verilerini ulaştırmak, bilgi dünyasının rastgele aynı üyesi haline katılmak kadar amaçlarının olduğunu hatırlatılarak haber dünyasına iş veren ve nitelikli hareket gücü oluşmasına vasıta eden talim elemanlarımızın alım içi akademik yükselmelerinde mağduriyete yer vermemesi üzere norm grup yönetmeliğinin gözden geçirilmesinde yarar bulunmaktadır.
Yavuz Gerçek KAPLAN
