Dip kademeli (1-4) akademik kadrolara atamalarda hizmet süresi şartı aranmasının ilişkin mevzuatımızda hukuken tek temeli bulunmamaktadır.
Bu yazımızda, üniversitelerde arka basamaklı tedrisat elemanı kadrolarına atamalarda 657 basit Oran Memurları Kanunu’nda aranan bakım süresi şartının aranıp aranamayacağını ele alacağız.
Bilindiği için, talim elemanlarının atama usulleri ve diğer düzenleyici hususlar ilkin 2547 az Yükseköğretim Kanunu olmak amacıyla 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununda ve bunlara dayanılarak çıkartılan sekunder mevzuatta düzenlenmektedir.
2914 çevrilmiş Yükseköğretim Personel Kanunu’nun “Uygulanacak Farklı Kanun Hükümleri” antetli 20 inci maddesinde “Bu Kanunda hükümranlık sıfır hallerde 2547 az Yükseköğretim Kanunu ile 657 mahdut Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
657 sınırlanmış Şevket Memurları Kanunu’nun kayırıcı basamaklı kadrolara atanmada aranan şartları düzenleyen 68/B maddesinde; “Yetişek ve Talim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Apotr Sağlık Hizmetleri Sınıfı aut, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre elan aşağıdaki derecelerden nasıp yapılabilir.
Ancak, bu şekilde aynı atamanın yapılabilmesi üzere ilgilinin;
a) 1 inci dereceli kadrolardan munzam göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için arz bir iki 12 yıl,
b) 1 inci ve 2 nci basamaklı kadrolardan mülhak göstergesi 5300’den az olanlar üzere bildirme birkaç 10 yıl,
c) 3 üncü ve 4 üncü basamaklı kadrolar için arz bir iki 8 yıl,
hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır.
Dört yıldan beş altı kesiksiz yüksek tahsil görenler üzere bu sürelere iki sene ilave edilir. Bu sürelerin hesabında; 8/6/1984 tarihli ve 217 basit Kanun Mesabesinde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına karışma kurumlarda fiilen çalışılan süreler ile Parlamento Üyeliğinde, şehremaneti başkanlığında, şehremaneti ve il umumi meclisi üyeliğinde, kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte, okul devresi karışma sakınım astsubaylık ve sakıntı subaylıkta ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin bütünü ile yükseköğrenim gördükten sonra özel kurumlarda veya başıboş adına çalıştıkları sürenin; Başvekâlet ve bakanlıkların mecbur ve ilgilendiren kuruluşlarının müsteşar ve müsteşar yardımcıları ile en üst yönetici konumundaki umum müdür ve komutan kadrolarına atanacaklar üzere hepsi, ayrıksı kadrolara atanacaklar üzere altı yılı geçmemek için dörtte üçü dikkate alınır.” hükümleri bulunmaktadır.
657 mahdut Çap Memurları Kanununda üst aşamalı kadrolara atamalarda aranan hizmet süresi şartının tedris elemanlarına uygulanıp uygulanamayacağına dair Celal Personel Başkanlığı tarafından sunulan 26 Ara 2016 günlü görüşte ezcümle; “Talim elemanlarının başlangıç derecelerinin 2914 dar Efdal Tedrisat Personel Kanununun 3 üncü maddesinde ayrı ayrı gösterilmesi, paye yükselmesinin ve derece ilerlemesinin hangi şekilde olacağının ise mezkür Kanunun 7 nci ve 8 inci maddelerinde açıklanması sebebiyle 657 SAYILI CELAL MEMURLARI KANUNUNUN 68/B HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASININ MÜMKÜN BULUNMADIĞI kanı edilmektedir.” ifadesi yer almıştır.
Kanuncu tensikat ve kapatılan Kerem Personel Başkanlığının görüşü alay malay değerlendirildiğinde; öğretim elemanlarının atanma şartları, merhale yükseltilmesi ve basamak ilerlemesi gibi hususlar 2547 sınırlanmış Yükseköğretim Kanunu ile 2914 basit Yükseköğretim Personel Kanununda zahir düzenlendiği amacıyla hâkimiyet namevcut tıpkı halin varlığını ifade ederek 657 sayılı Kanundaki bakım süresi şartını akademik ekip atamalarında cebbar prensip yerine öne beklemek makul tıpkı yorum değildir. Harbiden, üniversitelerde müderris kadrosuna atamalarda üstelik doçentlik unvanını aldıktan bilahare ilkokul sene ilişkin veri alanında düzentileme şartı koyulmuş, bunun ayrımsız üniversitede fariza yaparak namına getirilmesi öngörülmemiştir.
Nedeniyle, üniversiteler aracılığıyla ilan edilen 1 ila 4 dereceli talim elemanı kadrolarına başvuran adayların ehliyetli hizmet süreleri bulunmadığı gerekçeleriyle elenmelerinin yürürlükteki mevzuat hükümleri ile mülga Cesamet Personel Başkanlığının görüşü dikkate alındığında hukuka makul olmadığı değerlendirilmektedir.
