YükseköÄretim kurumlarında görev yapmakta olan akademisyenlerden doktora bitirenlerin öÄrenim deÄerlendirmelerinde farklı uygulamalar yıllardır devam ediyor !
BilindiÄi üzere, 2914 sayılı YükseköÄretim Personel Kanunu’nun 6 ncı maddesinde; “YükseköÄrenimi tamamladıktan sonraları, hizmete girmeden önce veya bakım sırasında yüksek lisans yahut yükseköÄrenim üstü uzmanlık öÄrenimi görenlere, bir evre ilerlemesi; tıpta uzmanlık belgesi alanlara veya doktora yapanlara ve doçentlik unvanını alarak doçent kadrosuna atananlara bir kademe yükselmesi uygulanır.” hükmü bulunmaktadır.
DiÄasker taraftan; 657 sayılı Mehabet Memurları Kanunu’nun 36 ncı maddesinin “Eş Hükümler” Bölümünün (A) fıkrasının 9 numaralı bendinde; “MemurluÄa girmeden önce yahut memuriyetleri sırasında yükseköÄrenim üstü master derecesi almıŠolanlarla yükseköÄrenim kurumlarında sunu bir iki benzeri yıl arttırma öÄrenim yaparak lisansüstü önsezi sertifikası alanlara bire bir rütbe ilerlemesi, tıpta uzmanlık belgesi alanlara, meslekleri ile ilgili öÄrenim dallarında doktora yapanlara tıpkısı rütbe yükselmesi uygulanır.
Master derecesini alıp bir kademe ilerlemesinden yararlanan memura, mesleÄi ile ilişik öÄrenim dalında doktora yaptıÄı takdirde iki paye ilerlemesi uygulanır.” Ä°fadesi bulunmaktadır.
Bu iki madde hükmünü alay malay deÄerlendiren Maliye BakanlıÄı 10 yıl öncesinde vermiÅ olduÄu görüÅte özetle; 2914 sayılı Kanunda yüksek lisans öÄrenimi zımnında tıpkısı etap ilerlemesinden yararlananların daha sonra doktora yapmaları halinde bu öÄrenimlerinin ne Åekilde deÄerlendirileceÄine iliÅgaraz tıpkı hükme düzlük verilmemiÅ olmakla alay malay, 2914 sayılı Kanunun 20 nci maddesinde düzlük düz, “Bu kanunda hüküm namevcut hallerde 2547 sayılı YükseköÄretim Kanunu ile 657 sayılı Oran Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.” hükmü gereÄteferruatlı konu hakkında 657 sayılı Kerem Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” Bölümünün (A) fıkrasının (9) numaralı bendi hükmünün uygulanması ve doktora için ön hazırlık niteliÄi taÅıyan yüksek lisans öÄrenimini bitirerek bire bir kademe ilerlemesinden yararlananların elan bilahare doktora öÄrenimi tamamlamaları halinde doktora öÄreniminden dolayı iki etap ilerlemesi yaptırılmak yoluyla doktora öÄrenimlerinin deÄerlendirilmesi gerektiÄi ifade edilmiÅtir.
Bu görüŠıÅıÄında yükseköÄretim kurumlarında uygulamada birlikteliÄinin saÄlanmasının aksine yıllardan beri farklı iÅlemler sürmektedir. Bazı üniversitelerde doktorasını bitirenlere 1 (bir) basamak verilmekte iken, bazılarında ise 2 (iki) derece uygulaması yapılmaktadır.
PEKÄ° DOÄRU UYGULAMA HANGÄ°SÄ° ?
2547 sayılı YükseköÄretim Kanununda düzlük kayran öÄretim elemanları tanımına giren personeli sınıflandırmak, aylıklarını ve eklenmiş göstergelerini düzenlemek, paye yükseltilmesi ve mertebe ilerlemesinin Åekil ve Åartları ile içtimai haklardan intifa, katma öğüt ücreti, üniversite, yönetimsel görev ve geliÅtirme ödeneklerinin miktarını tespit etmek, emekli ve yabancı öÄretim elemanlarının sözleÅmeli adına çalıÅtırılma asıllar ve esasları 2914 sayılı YükseköÄretim Personel Kanununda düzenlenmiÅtir.
Hükümlerinin mahiyetine göre herkese uygulanması mümkün olan kanunlara genel yasa, buna karÅılık anlaşılan kiÅilere veya mahsus olaylara muteber kanunlara ise özel kanun tabiri kullanılmaktadır. 2914 sayılı Kanundaki kanuncu düzenlemelerden anlaÅılacaÄı üzere, bu yasa kapsamı itibarıyla 657 sayılı Yasa’a göre özel kanun olup, öÄretim elemanlarının özlük hakları düzenlenmektedir.
Bu bakımdan, 2914 sayılı Kanun’da hüküm sıfır hallerde, umumi kanun olan 657 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacaÄı açıktır. Fakat, 2914 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde doktorasını tüketici öÄretim elemanına aynı evre verilmesi hükmü düzenlenmiÅken, bu hususta 657 sayılı Kanuna atıf yapılarak doktora yapanlara iki rütbe verilmesi yönündeki görüÅün ve buna baÄlı kendisine uygulamanın hatalı olduÄunu deÄerlendiriyoruz.
Yıllardan beri farklı bitmeme etmekte olan bu uygulama hakkında ilgili kurumlar tarafından verilecek yeni ayrımsız görüŠdoÄrultusunda üniversiteler arasında bire bir birlikteliÄin olmasının öbuğulu olduÄunu düÅünüyoruz.
Çetince Muhik KAPLAN
