TBMM Başkanı Mustafa Şentop:- “İnsanın çevresiyle ayrımsız bütün olduğu ve yok ederek varlığını bitmeme ettiremeyeceği gerçeğini herkesin kabullenmesi gerekiyor”
– TBMM, Avrupa Konseyi Milletvekili Meclisi (AKPM) Türk Delegasyonu üyesi, AK Tümen Konya Saylav Aydın Altunyaldız’ın hazırladığı, abuhava değişikliği konusunda cezai ve hukuki sorumlulukları içeren raporu kitaplaştırdı.
TBMM Sanayi, Tecim, Enerji, Bittabi Kaynaklar, Hikmet ve Uygulayım Bilimi Komisyonu Başkanlığını bile örümcek Altunyaldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, abuhava değişikliğinin dünyanın gündemine oturduğunu söyledi.
Sanayi Devrimi’nden sonradan yeryüzünün sıcaklığının 1,5 derece ısındığını, atmosferdeki karbondioksitin yüzde 40, bataklık gazı gazının ise yüzde 150 oranında arttığını dile getiren Altunyaldız, abuhava değişikliğinin insanlığın geleceğini gözdağı ettiğini belirtti.
Sanayileşen ülkelerin, tabiatın varlıklarını aldırmayarak kullandığını, doğanın bozulmasını dikkate almadığını, bunun faturasını ise gelişmekte olan ve beş altı kaslı ülkelere yüklediğini anlatım eden Altunyaldız, Türkiye’nin ise iklim değişikliğine yönelik çalışmalarını Paris İklim Anlaşması ile bitmeme ettirdiğini, Cumhur Reisi Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı “Yeşil Kalkınma Devrimi” vizyonuyla da perçinlediğini kaydetti.
Altunyaldız, Türkiye’nin, insanlığın dostu endüstrileşme evrimini sunu hızlı fail ülkelerden olma noktasında temas türlü adımı atmaya başladığını vurgulayarak, Türkiye’nin otomobili TOGG ile konvansiyonelden elektrikli araca dönüşümün gerçekleştirileceğini söyledi.
– “İklim değişikliği kanunu teklifi Sedir gündemine gelecek”
Eskimemiş yasama yılında abuhava değişikliği kanunu teklifinin Meclis gündemine gelmesini öngördüklerini dile getiren Altunyaldız, hem belde suçlarının oluşturulması hem dahi çevreyi kirletenin cezai ve türel anlamda sonuçlarına katlanmasına müteveccih hükümlerin düzenlemede düz almasını beklediklerini rapor etti.
Altunyaldız, AKPM Hukuk İşleri ve İnsan Hakları Komisyonu üyesi namına hazırladığı “İklim Değişikliği Bağlamında Cezai ve Hukuki Yük Konularının Ele Alınması” antetli raporun, 29 Eylül 2021’da AKPM Genel Kurulunda oy birliğiyle kabul edildiğini hatırlattı.
Raporun kabulünün, abuhava değişikliğinde cezai sorumluluklara ait Avrupa Konseyine üye 47 devlet üzere tavsiye kararı niteliği taşıdığını belirten Altunyaldız, “Endüstri Devrimi sonrasında abuhava değişikliğinin zaman geldiği noktanın insan vasıtasıyla olduğunu çokça kesin görüyoruz. O antlaşma buna sebebiyet veren hayat, çalım, sivil cemiyet, mehabet seçme kimesne bunun sonuçlarına katlanması lazım ki küçük sürdürülebilir, son alınabilir, uygulanabilir tıpkısı sistemi oluşturabilelim.” diye konuştu.
Hazırladığı raporda öne sâdır unsurları nâkil Altunyaldız, şöyle bitmeme etti:
“Kirleten öder ilkesi ortaya artık. Çevreyi kirlettin, iptal ettin, iklime damarlı sıklet ettin, emisyon hacmini artırdın, suyu, toprağı, denizi, havayı kirlettin, bütün bunların sonuçlarını kirleten öder, maddesel tazminat dahil bunun sonuçlarına katlanır. Kirleten öder ilkesi kavramsal namına arsıulusal bir rapora girdi ve bütün ülkelere bunun gereklerini yapmaları konusunda tıpkı kaynak kararı artık. İkinci prensip, çevre suçunun tanımlanması. Yer suçu nedir, ne hallerde oluşur ve bunun erek unsuru nedir? Bunun doğru şekilde düzenlenmesi, milli mevzuatlarda, abuhava kanunu evet dahi özellikle hürriyeti bağlayıcı unsurları boyutuyla ceza kanunlarında düzenlenmesi ortaya artık.”
Raporun sonuçlarını TBMM Başkanı Mustafa Şentop ile paylaştığını anlatan Altunyaldız, çalışmasının TBMM aracılığıyla İngilizce ve Fransızcaya de çevrilerek üç dilde kitaplaştırıldığını söyledi.
Altunyaldız, “Meclisimiz arsıulusal tıpkısı platformda, TBMM üyesi tıpkısı milletvekili tarafından yapılan bir çalışmayı kitaplaştırdı, bunu sahiplendi, ilişkin taraflara derli toplu şekilde Meclisin benzeri çalışması olarak sunulmasını sağlamış oldu. Sedir çalışmalarına kat sayı olması açısından son paye büyük ve zer buluyorum.” dedi.
– Takdim yazısını Divan Başkanı Şentop kaleme aldı
TBMM Başkanı Şentop, kaleme aldığı kitabın arz yazısında, abuhava değişikliğine ancak devletlerin ve arsıulusal kurumların eş akım edebilmeleri durumunda çözüm bulunabileceğini belirtti.
Temiz ve mıhlı tıpkı çevrede yaşama isteğini ve kararını uygulamaya geçirmek için üstünde mutabık kalınan millî ve arsıulusal belgelere gerekseme duyulduğuna bel eden Şentop, iklim değişikliğine kat açan, çevreye ve natürel hayata kötülük veren gösteri ve işlemlerden kaynaklı zararları karşıcı, cezalandıran evet dahi zayiatı gideren inhibitör kazançlı tedbirlerin alınması konusunda türel düzenlemelerin yapılması gerektiğini vurguladı.
Altunyaldız’ın “İklim Değişikliği Bağlamında Cezai ve Türel Ağırbaşlılık Konularının Ele Alınması” antetli ifade ile kasaba suçunun tanımı ve kirleten öder ilkesinin, Avrupa Konseyi örgen ülkelerine müteveccih referans kararına dönüştüğünü anımsatan Şentop, şunları kaydetti:
“Bu ifade ile belde suçlarının tespiti, zararlarının tazmin edilmesi ve mesul hayat ve kuruluşların cezalandırılması konusunda el suret benzeri doküman ortaya koyuldu. AKPM Türk Delegasyonu üyesi Sayın Nur Altunyaldız’ı insanın ‘bindiği dalı kesmemesi gerektiği’ gerçeğini hatırlatan anlamlı ve majör raporu hazırlaması zımnında tebrik kartı ediyorum. İnsanın çevresiyle benzeri bütün olduğu ve namevcut ederek varlığını devam ettiremeyeceği gerçeğini herkesin kabullenmesi gerekiyor. Dünyamızın, devletlerin, şirketlerin ve kişilerin henüz fazla mal iktisap hırsına feda edilemeyecek kadar zer olduğuna dikkati çekici bu raporun insanlık namına hayır çalışmalara kaynaklık etmesini istek ediyorum.”
