YükseköÄretim kurumlarında düzgü ekip uygulamalarına dair süreçler dört adımda yürüyor.
BilindiÄi üzere, yükseköÄretim kurumlarının akademik grup iÅlemlerinde, CumhurbaÅkanlıÄına hükümet sisteminden ilk 78 sayılı YükseköÄretim Kurumları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre iÅlem organizasyon ediliyordu. Ancak, bakir hükümet sistemi ile mezkür KHK’nın yürürlükten kaldırılması bakir tıpkı düzenleme yapılması ihtiyacını doÄurdu.
Bu kapsamda, 2 sayılı Genel Grup ve Usulü Hakkında CumhurbaÅkanlıÄı Kararnamesinin 11 inci maddesine 4 üncü fıkra kendisine eklenen;
“ÃÄretim elemanı kadrolarına, ihtişam yükseköÄretim kurumları bünyesindeki birimler, ön lisans, lisans ve lisansüstü programların sayısı, niteliÄi ve öÄrenci sayıları ile yükseköÄretim kurumunun eÄitim-öÄretim dıÅında yürüttüÄü hizmetler dikkate alınarak YükseköÄretim Kurulunca çıkarıulan norm kol yönetmeliÄine göre ilişkin büyüklük yükseköÄretim kurumunca tayin yapılır. ” düzenlemesi ile gelişigüzel “YükseköÄretimde Düzgü Kadro Sistemi” hayatımıza girmiÅ oldu. Bu düzenleme çerçevesinde YükseköÄretim Kurulunca hazırlanan Yönetmelik ise 2 Kasım 2018 tarihli Resmi Gazete’de “Kerem YükseköÄretim Kurumlarında ÃÄretim Elemanı Düzgü Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına Ä°liÅkin Yönetmelik” ismiyle yayımlanarak uygulamaya konuldu.
Kullanılmamış sistemle birlikte, “minimal grup sayısı”, “norm kadro sayısı”, “norm içi”, “düzgü dıÅı” ve “2/3 şan kuralı” terimleri üstelik yükseköÄretimde yerini aldı. YaklaÅık namına 1 yıl 7 ay gibi benzeri süreden bu yana geçerli norm takım sisteminde devir içerisinde tedrici düzenlemeler yapılarak üniversitelerde çalışmalar sürmektedir.
DiÄleşker taraftan, önceki yıllarda vakit kaybetmeden öÄretim görevlisi ve araÅtırma görevlisi kadrolarında uygulanan yıllık tayin sayısı sınırlaması bu yıl ilk kez öÄretim üyesi kadrolarına de getirilmiÅtir. Haliyle, bu aplikasyon yükseköÄretim norm grup sürecini dahi etkilemektedir. AÅaÄıdaki tabloda elan detaylı açıkladıÄımız üzere üniversitelerde düzgü ekip süreci ayrımsız yılda dört farklı aÅamadan geçmektedir.
Bunlar;
1- PLANLAMA SÃRECÄ°:
“Büyüklük YükseköÄretim Kurumlarında ÃÄretim Elemanı Düzgü Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına Ä°liÅmaksat Yönetmelik”in 4 üncü maddesinin 8 inci fıkrasında; “YükseköÄretim kurumları, bu maddenin ikinci, dördüncü ve beÅinci fıkraları çerçevesinde yapacakları norm kol planlamalarından benzeri sonraki yıl car edilmesi planlanan kadroları üniversite yönetim kurulu kararıyla birlikte her yıl Aralık ayı içinde YükseköÄretim Kuruluna gönderir ve öz internet sitesinde yayımlar.” hükmü yer almaktadır.
Bu doÄrultuda, seçme yıl yükseköÄretim kurumları, bire bir ahir yıl zar etmeyi planladıÄı “NORM Ä°ÃÄ° KADRO Ä°HTÄ°YAÃLARINI” internet sitesinden yayımlamakla yükümlüdür. Burada dikkat edilmesi müstelzim diÄer bire bir husus; üniversiteler düzgü dıÅı grup ihtiyaçlarını car etmek zorunda deÄillerdir. Ãniversiteler yıllık adına yalnız minimal kol sayısı ve norm içi durumdaki kadroları duyurmalıdır. Ayrıca, araÅtırma görevlileri düzgü kadro sayısı içerisinde deÄerlendirilmediÄinden, ayrımsız sonraki yıl ilanı planlanan kadrolar içerisinde meydan almamalıdır.
Serencam yerine, yıllık planlama tablosunun zar Åeklinde üniversiteler arasında çok farklı çalışmalar bulunmaktadır. YükseköÄretim kurumlarının aynı kısmı vakit kaybetmeden zar edeceÄi birimi, bölümü ve anabilim dalını yazıp adet belirtmezken, aynı kısmı bile ilgili kadro birimini belirtip san belirtmemektedir. Gine yönetmeliÄe raÄmen planlamasını web sitesinde hiç yayımlamayan üniversitelerde oldukça aşkın. Buradaki usul, personel alım ilanında olduÄu kabilinden olmalı yani nasıl ki, öÄretim üyesi ilanında vahit, bölüm, anabilim dalı/program ve kol unvanı ve adedi yazılıyorsa, düzgü ekip planlamasında dahi analog içeriklere ilgili veriler yayımlanmalıdır.
2- DAÄTAFSILAT SÃRECÄ°
2 sayılı Umumi Kadro ve Usulü Hakkında CumhurbaÅkanlıÄı Kararnamesi uyarınca bu yıl ilk kez öÄretim üyesi kadrolarına yıllık sayı sınırlandırması getirilmiÅtir. Elan sonra alınanıaziz ayrımsız CumhurbaÅkanı Kararı ile yükseköÄretim kurumlarında çekicilik içerisinden akademik yükselme namına yapılacak doçent ve profesör grup atamaları bu sayı sınırlandırmasının dıÅında tutulmuÅcevelan. Haliyle, son düzenlemeler çerçevesinde, hava içerisinden hekim öÄretim üyeliÄine ve amma velakin gurur dıÅından doktor öÄretim üyesi, doçent ve profesör kadrolarına yapılacak atamalar YükseköÄretim Oturmuş tarafından tahsis edilen atama iznine tabidir.
Bu bakımdan, yükseköÄretim kurumları tarafından lüzum öÄretim üyesi, ister öÄretim görevlisi ve araÅtırma görevlisi kadrolarının kullanılabilmesi için öncelikle mezkür yönetmeliÄmağara 5 nci maddesinin 6 ncı fıkrası uyarınca kadroların vahit, bölüm ve anabilim dalı bazlı daÄılımının yapılması gerekir.
DaÄılımda düz almayan ayrımsız kadronun aktarılması ve kullanılması Yönetmelik gereÄi mümkün deÄildir.
3- AKTARIM SÃRECÄ°
2 sayılı Genel Takım ve Usulü Hakkında CumhurbaÅkanlıÄı Kararnamesinin ilişkin hükümlerine göre, yükseköÄretim kurumlarında akademik kadroların aktarılabilmesi YükseköÄretim Kurulunun iznine baÄlıdır. Fakat, son iki senedir YükseköÄretim Kurulu düzgü içi durumda olan birimlerde (bazı istisnalar hariç) kadro aktarım iznini üniversitelere devretmektedir. Bu bakımdan, aÅaÄıdaki tabloda düz düzlük baÅlıklar üzerinden ayrıntılı yerine görülebileceÄi üzere düzgü içinde kol aktarımları üniversitelerce yapılabilmektedir.
YükseköÄretim kurumları düzgü dıÅı kadrolar, fakültelerde istihdam edilecek ile mecburi dersler ve uygulamalı vahit öÄretim görevlileri, araÅtırma görevlileri, kapanan evet birlikte açılacak bölüm/programlara alınacak öÄretim üyesi/öÄretim görevlileri ile enstitüler altında saha düzlük anabilim dallarına ve Mühendislik Anne Bilimlerine yapılacak kadro aktarım tekliflerini YükseköÄretim Yerleşmiş BaÅkanlıÄına sunmaktadırlar.
4- KULLANIM SÃRECÄ°
Planlama, daÄılım ve aktarım süreçleri tamamlanan akademik kadroların serencam aÅaması kullanım (zar) aÅamasıdır. Yakın bir tarihte Yönetmelikte düzenlemeye gidilerek, kadroların kullanım (car) süreçlerinde aynı takım deÄiÅiklikler yapılmıÅtır. Buna göre norm dıÅı ve asgari takım aÅamasındaki kadrolar, doÄrudan Rektör tarafından car edilebilmektedir.
DiÄçeri taraftan, norm içi olan kadroların kullanımında ilgilendiren Bölüm BaÅkanlıÄının talebi Yönetmelikten çıkartılmıÅtır. Bu kadroların kullanımı ise ilgili ünite Yönetim Kuruluna baÄlanmıÅtır. Ayrıca, düzgü içi durumda olan kadroların kullanımı içmağara Ãniversite Yönetim Kurulunun izni mecburi tutulmuÅcevelan.
Sonuç yerine, özellikle atamalara aynı takım kısıtlamalar getirmesi cihetiyle benimsenmesi oldukça el olsa bile; üniversitelerde düzgü kol sistemi doÄrusuyla evet birlikte yanlıÅıyla aÅaÄıdaki Åekilde yürümektedir.
