Yükseköğretim kurumlarında ara sıra bölümler düzgü takım sayısını anabilim dalı sayısının iki katına büyüklüğünde arttırabilir.
Bilindiği amacıyla, yükseköğretim kurumları bünyesindeki birimler, önlisans, lisans, lisansüstü programlar ve bunların niteliği ile mektepli sayıları, yükseköğretim kurumunun terbiye ve öğretim faaliyetleri dışında yürüttüğü hizmetler dikkate alınarak talim elemanı düzgü kadrolarını ve bunların kullanımına ait esasları 2 Teşrinisani 2018 günlü Resmi Gazete’de yayımlanan “Ihtişam Yükseköğretim Kurumlarında Tedris Elemanı Norm Kadrolarının Belirlenmesine ve Kullanılmasına İlişkin Yönetmelik”te düzenlenmiştir.
söz konusu yönetmeliğin, “Tanımlar” antetli 3/1-a maddesinde, “Minimum Kadro Sayısı” Yükseköğretim kurumlarında tıpkı programda eğitim-öğretime eksiltmek ve devam edebilmek amacıyla Yükseköğretim Müesses marifetiyle belirlenen minimal tedris elemanı sayısı” kendisine, bire bir maddenin (c) fıkrasında ise “Norm Grup”, “Yükseköğretim kurumlarında aynı devir, anabilim/anasanat dalı veya programda eğitim, talim, araştırı ve gayrı hizmetlerin sürdürülebilmesi üzere bu Talimatname çerçevesinde sayısı belirlenen talim elemanı kadrosu” yerine anlatım edilmektedir.
Bu düzenlemeler ışığında, yükseköğretim sistemimizde seçme birimin/bölümün/programın asgari kadro sayısı ve bu sayıya merbut olarak düzgü kadro sayısı belirlenmiştir. Aşağıdaki tablodan gâh örnekler verecek olursak;
Tabloda tamlanan norm kadro sayıları ilgilendiren Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen; “Yükseköğretim kurumları, minimum kadro sayısının iki katına kadar düzgü kol planlaması yapabilir.” hükmüne göre belirlenmiştir.
Ayrıksı taraftan, kâh bölümlerde yükseköğretim kurumları norm kol sayılarını anabilim dalı sayısı üzerinden arttırabilirler. Bunun üzere aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin 4 üncü fıkrasında belirtilen usulün işletilmesi gerekmektedir. Mezkür Yönetmeliğin ait maddesinde; “Fakülte veya seksiyon lisans programı üzere düzgü kadrolar, üniversiteler tarafından anabilim/anasanat dalı çeşitliliği göz önünde bulundurularak medrese veya bölümü oluşturan anabilim/anasanat dallarının seçme birine bir akademisyen düşecek şekilde planlanır. Anabilim/anasanat dalları dikkate alınarak belirlenen düzgü takım sayısı, anabilim/anasanat dalı ve kürsü kurulunun görüşü üstüne ilgilendiren fakülte ve darülfünun idare kurulunun gerekçeli kararıyla kısım veya fakülte düzeyinde iki katına büyüklüğünde artırılabilir.” düzenlemesi kayran almaktadır.
bir örnek üzerinden bu süreci anlatırsak; Gökçe Yazın Fakültesi Zaman Bölümünün asgari kol sayısı 3, düzgü takım sayısı 6 namına belirlenmiştir. Fakat, ilgilendiren bölümün altında toplanmış 7 (yedi) anabilim dalı bulunmaktadır. Bunlar:
-Eskiçağ Tarihi Anabilim Dalı,
-Genel Türk Tarihi Anabilim Dalı,
-Ortaçağ Tarihi Anabilim Dalı,
-Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Anabilim Dalı
-Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı,
-Yakınçağ Tarihi Anabilim Dalı,
-Yeniçağ Tarihi Anabilim Dalı.
Bölümün asgari grup sayısı üzerinden baktığımızda altıya kadar düzgü planlaması yapıldığında, rastgele anabilim dalına birer sayı öğretim üyesi planlama yapılması mümkün olmamaktadır. Bu kadar durumlarda, ilgili yönetmeliğin 4/4 maddesi işletilerek, bölümün norm grup sayısı anabilim dalının iki katına büyüklüğünde arttırılarak 14’e yükseltilebilmektedir. Buradaki muamele yıllık olmayıp, ilişik kurulların gerekçeli kararı konusunda darülfünun idare kurulunun onayıyla tıpkısı defaya mahsustur.
Serencam olarak, yükseköğretimde norm kadronun getirdiği çıkmazın arada sırada açılmasında üniversitelerin anabilim dalı sayısının sayıca aşkın olduğu bölümlerde bu yöntemi izleyerek düzgü kadro sayısını arttırabileceğini tefhim etmek isteriz.
