KAMU GÖREVLISI hakkında aynı fiillerden dolayı yürütülen adli ve idari soruÅturmalarda isabetli değişmeyen almanın yolu için “Bekletici Maslahat” kavramı disiplin mevzuatımıza girdi.
BEKLETİCİ MESELE (SAV) NEDİR ?
“Bekletici Iş” veya “Bekletici Sevgili” kavramı, 04/02/2011 tarihli ve 27836 sayılı Resmi Gazete’bile yayımlanan 6100 sayılı Ahbaplık Muhakemeleri Kanununda düzenlenmiÅtir.
Söz konusu kanunun 165 nci maddesinde;
(1) Bire Bir davada hüküm verilebilmesi, baÅka bire bir davaya, yönetsel makamın tespitine yahut sorun konusuyla ait tıpkısı türel iliÅkinin sülfatı mevcut olup olmadıÄına kısmen veya ağız ağıza baÄlı ise mahkemece o davanın sonuçlanmasına veya yönetimsel makamın kararına kadar yargılama bekletilebilir.
(2) Ayrımsız davanın incelenmesi ve sonuçlandırılması baÅka bir davanın yahut yönetimsel makamın çözümüne baÄlı ise murafaa, ait tarafa görevli mahkemeye yahut idari makama baÅvurması içmağara makul bir süre verir. Bu süre içinde görevli mahkemeye yahut idari makama baÅvurulmadıÄı takdirde, ilişik canip bu husustaki iddiasından vazgeçmiÅ sayılarak temel sorun hakkında karar verilir.
Hükümleri bulunmaktadır.
Bu kapsamda, yürüyen benzeri adli davada karar verilebilmesi baÅka benzeri davaya yahut yönetimsel makamlarca verilecek kararlara “kısmen evet da tamamen baÄlı olduÄu” takdirde mahkemeler tarafından “BEKLETİCİ DAVA” gözetilerek yargılama durdurulabilmektedir.
DETAYLI SÃREN ADLİ YARGILAMA İDARİ SORUÅTURMAYI OLUMSUZ ETKİLİYOR !
BilindiÄi üzere, 657 sayılı Celal Memurları Kanununun “Cezai KovuÅturma İle Disiplin KovuÅturmasının Bir Arada Yürütülmesi” baÅlıklı 131 inci maddesine göre, aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuÅturmaya baÅlanmıŠolması, sıkı düzen kovuÅturmasını geciktirmemekte olup, ayrıca memurun ceza kanununa göre mahküm olması yahut olmaması halleri, ayrıca düzen bağı cezasının uygulanmasına da engel deÄildir.
DiÄer taraftan, mezkür kanunun 127 nci maddesinde ise ukubet ita yetkisi ile ilgilendiren olarak zamanaÅımı süreleri düzenlenmiÅtir.
a) Uyarı, kınama, aylıktan akçakesme ve merhale ilerlemesinin durdurulması cezalarında benzeri ay içerisinde sıkı düzen soruÅturmasına baÅlanmadıÄı takdirde,
b) Amme Görevinden Ãıkompozit cezalarında ise altı ay içerisinde sıkı düzen soruÅturmasına baÅlanmadıÄı takdirde,
Disiplin cezası ita yetkisi zamanaÅımına uÄramaktadır.
Bunlarla gelişigüzel, düzen bağı cezasını gerektiren edim ve hallerin iÅlendiÄi tarihten itibaren iki yıl içerisinde sıkı cezası verilmediÄi takdirde ukubet ödeme yetkisi zamanaÅımına uÄramaktadır.
Rastgele ne kadar 657 sayılı Mehabet Memurları Kanununa göre adli soruÅturmalar ile yönetsel soruÅturmalar birbirinden ayrı tutulsa dahi, amme görevlileri hakkında aynı eylemden dolayı hem adli hem bile yönetsel soruÅturma baÅlatılması yerinde kanuni adına bazı sorunlarla karÅılaÅılmaktadır.
Bunlar;
1- Kamu görevlisinin iÅlemiÅ olduÄu fiilden dolayı adli soruÅturma bitmeme etmekte iken, görevli olduÄu idare tarafından yapılan yönetsel soruÅturma sonucunda bulunan vukuf ve belgeler adli soruÅturmanın sonucu beklemeyi gerektirirse ve adli soruÅturmanın bile yargılama safhasının uzun sürmesi durumunda, yukarıbile belirtilen zamanaÅımı süresinin geçmesine hastalık olabilmektedir.
2- Adli soruÅturma sonuçlanmadan eldeki hikmet ve belgelere göre kamu yönetimi tarafından sıkı cezası verilir ve daha bilahare söz konusu eylemin ilişkin kamu görevlisince iÅlenmediÄi adli yargılamada ortaya çıkarsa, verilecek cezanın türel geçerliliÄi ortadan kalkacak ve iptali söz konusu olacaktır.
“BEKLETİCİ MESELE (SORUN)” KAVRAMI DİSİPİN MEVZUATIMIZA GİRDİ
BilindiÄi üzere, 6764 sayılı Milli EÄitim BakanlıÄının TeÅkilat ve Görevleri Hakkında Yasa Hükmünde Kararname ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeÄiÅiklik Yapılmasına Dayalı Kanunla, çap ve vakıf üniversitelerinde görev eden akademisyenlerin ve diÄasker kamu görevlilerinin sıkı hükümleri 2547 sayılı YükseköÄretim Kanununda bütünüyle deÄiÅtirilmiÅtir.
Yapılan deÄiÅiklikler sonucunda, “Sıkı SoruÅturması ve Defans Hakkı” baÅlıklı 2547 sayılı YükseköÄretim Kanununun 53/A maddesinin (n) fıkrasında; “Bir fiilden dolayı ilişkin hakkında ukubet soruÅturması veya kovuÅturması yapılıyor olması, aynı fiilden dolayı sıkı soruÅturması yapılmasına, ceza verilmesine ve bu cezanın hesabına getirilmesine bariyer deÄildir. GerektiÄinde ukubet kovuÅturması “BEKLETİCİ MASLAHAT” yapılabilir. Bu durumda disiplin soruÅturmasına iliÅgaraz zamanaÅımı süreleri durur.” düzenlemesi getirilmiÅtir.
Bu düzenleme sonucunda, yükseköÄretim kurumlarında görev yapmakta olan akademik ve idari personel hakkında eÅ zamanlı yürütülecek adli ve yönetsel soruÅturmalarda, disiplin suçunun amme görevlisi tarafından iÅlenip iÅlenmediÄi henüz dümen tarafından sübuta ermediÄi hallerde, adli yargılamanın sonucu “BEKLETİCİ MESELE” yapılabilecektir.
Bu karar, hile tarafından alındıÄı tarihten itibaren ZAMANAÅIMINA İLİÅKİN SÃRELER DURDURULACAKTIR.
TÃM MEMURLARI KAPSAYACAK ÅEKİLDE KANUNCU DÃZENLEME YAPILMALI
Hükümlerinin mahiyeti itibarıyla herkese veya seçkin olaya uygulanması mümkün olan kanunlara “GENEL YASA“, buna karÅılık mahsus kiÅilere yahut mahsus olaylara makbul kanunlara ise “ÃZEL YASA” denilir.
Dolayısıyla, 2547 sayılı YükseköÄretim Kanunu kapsamı itibarıyla özel yasa olup, bu kanunda yapıulan düzenlemelerde elden yükseköÄretim kurumlarında görev yapmakta olan akademik ve idari personele uygulanabilmektedir.
Bu bakımdan, yazımızda detaylı adına bahsettiÄimiz “BEKLETİCİ MASLAHAT” uygulamasının yalnız üniversitelerde deÄtoprak tüm kamu kurumlarında yürütülmekte olan yönetimsel soruÅturmalarda uygun karar almak amacıyla, umumi kanun olan 657 sayılı Şevket Memurları Kanununda bile yer alması gerekmektedir.
Zor Rast KAPLAN