ÃÄretmenlik Iz Kanunu’nun düzenlenmesi, ücretsiz öÄle yemeÄi desteÄi, sözleÅmeli öÄretmen alımında mülakatların kaldırılması… 7 yıl aradan sonra toplanacak Milli EÄitim Åurası gündemi içmağara MEB’e ulaÅan öneriler mahsus oldu.
Ana teması “EÄitimde Fırsat EÅitliÄi” olan 20. Milli EÄitim Åurası yarın Ankara’de toplanacak ve 3 gün sürecek. Åura kapsamında “Esas EÄitimde Fırsat EÅitliÄi”, “Mesleksel EÄitimin Ä°yileÅtirilmesi” ve “ÃÄretmenlerin Mesleksel GeliÅimi” baÅlıklarında özel ihtisas komisyonları kurulacak.
TRT’üstelik kayran düz habere göre, Åura hazırlık çalıÅmaları kapsamında “sura.meb.gov.tr” web adresi üzerinden öÄretmen, öÄrenci, veli, eÄitim yöneticisi, sendika, vakıf, dernek, uran ve tecim odaları gibi STK’ler ile üniversitelerden gündemle ilişik belirleme, öneriler iletildi. Ä°nternet sitesine 32 bin 643 görüŠgeldi.
Oylama sonucunda referans kararları alınacak
Åuraya hazırlık kapsamında ayrıca “Türkiye Ä°statistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması” dikkate alınarak oluÅturulan 26 koordinatör bölgede tüm illerden öÄretmen, öÄrenci, veli, eÄitim yöneticisi, sendika, vakıf, toplum örgütü, endüstri ve tecim odaları, üniversiteler ve diÄasker sivil cemiyet kuruluÅlarının temsilcilerinden oluÅan farklı eÄitim paydaÅlarının katılımıyla çalıÅtaylar düzenlendi.
Bakanlık bünyesinde oluÅturulan komisyonlarca, paydaÅların tüm görüÅleri bire bir araya getirilerek taslak yön önerileri oluÅturuldu. Åura hazırlık raporu, tüm paydaÅlara gönderildi.
20. Milli EÄitim Åurası’nda görüÅülmek üzere oluÅturulan öneriler, yarın Ankara’dahi baÅlayacak çalıÅmalarda ele alınacak ve komisyonlarda sunulacak bakir önerilerle Åura üyelerince tartıÅıldıktan sonra nihai Åekli verilecek.
Komisyonların hazırlayacaÄı raporlar, genel kurula sunularak, oylama sonucunda referans kararları alınacak.
Milli EÄitim BakanlıÄına gönderilen öneriler
BakanlıÄa “Ekol Ãncesi EÄitimin YaygınlaÅtırılması” baÅlıÄı altında gönderilen ve “Esas EÄitimde Fırsat EÅitliÄi” özel his komisyonunda görüÅülecek öneriler arasında Åunlar kayran aldı:
“BeÅ yaÅ okullaÅma oranının kısa vadede yüzde 100’e ulaÅtırılması için vacip fiziksel ve beÅeri imkanlar saÄlanmalıdır. Ayrıca 3-4 yaÅ için üstelik eÄitime eriÅiz imkanları artırılmalıdır.
Okul öncesi eÄitim kurumlarında çocuk geliÅyayın uzmanlarının yanı sıra bindi eÄitim personeli/kankızıl öÄretici, güvenlik görevlisi, yardımcı odacı istihdam edilmelidir. Dezavantajlı bölgeler ve gruplara yönelik meslek öncesi eÄitime eriÅimi kolaylaÅtırmak içmağara farklı modeller (seyyah öÄretmen sınıfı, gezici sınıf, taÅıma merkezi temel sınıfı, yaz eÄitimi, taÅımalı eÄitim vb.) kullanılmalıdır.
Okul öncesi eÄitime kazandırılabilecek mekanların (meslek binası, saÄlık merkezleri, şehremaneti binaları vb. çalım binaları) olması yerinde taÅımalı eÄitim adına durumunda eÄitim öncelikli adına deÄerlendirilmelidir. Hayırseverlerden ati desteklerin öncelikle okul öncesi eÄitim alanına yönlendirilmesi teÅvik edilmelidir. Belediyelerin öncelikle meslek öncesi eÄitim kurumları görünmek üzere tüm eÄitim kurumlarının yapım, onarım ve bakım üzere ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik katkılarının artırılması saÄlanmalıdır.
Okul öncesi eÄitimin önemi ve eÄitime eriÅiz fırsatlarına iliÅhedef farkındalık çalıÅmaları (amme spotu vb.) yapılmalıdır. Ä°Åletmeler, kamu kurumları ve özel kurumlarda kreÅ, yuva kabilinden kurumların Milli EÄitim BakanlıÄının belirlediÄi standartlara göre açılması saÄlanmalıdır.”
Ãzel eÄitim ve rehberlik hizmetlerinin iyileÅtirilmesi
“Temel EÄitimde Fırsat EÅitliÄi” özel duygu komisyonunda görüÅülmesi isteÄiyle “Ãzel EÄitim ve Kösemenlik Hizmetlerinin Ä°yileÅtirilmesi” baÅlıÄıyla BakanlıÄın gündeme aldıÄı taslak maddeler arasında 37-78 aylık özel eÄitime ihtiyacı olan öÄrencilerin öncelikle kaynaÅtırma tarafından eÄitime katılımının saÄlanması bulunuyor. Bu alanda gelen diÄer öneriler Åöyle:
“Vakayiname rahatsızlıÄı ve süreÄbildirme hastalıÄı olan öÄrenciler için uzaktan canlı dersleri dahi içerecek harmanlanmıŠ(melez) eÄitim modelleri geliÅtirilmelidir. KaynaÅtırma yolu ile eÄitim gören tüm özel eÄitim ihtiyacı olan öÄrencilerin sınıflarına ihtiyaç halinde bindi eÄitim personeli ve/veya kolaylaÅtırıcı kiÅi görevlendirilmesine yönelik çalıÅmalar yapılmalıdır. Ãzel eÄitim ihtiyacı olan bireylerin geliÅiminin desteklenmesi içmağara toplumsal, kültürel, sanatsal, sportif cerrahi müdahale, müsabakalar gibi etkinlikler artırılmalıdır. Tüm eÄitim kademelerinde ve sınıf seviyelerinde delalet hizmetleri güçlendirilmelidir.”
“Ibret kitaplarının yanında yardımcı kaynaklar dahi verilmeli”
Milli EÄitim Åurası’nda görüÅülmek üzere “Esas EÄitime EriÅimin ve EÄitimde NiteliÄmağara Artırılması” baÅlıÄı altında BakanlıÄa mevrut önerilerden bazıları ise Åöyle:
“Tüm okullarda ücretsiz öÄle yemeÄi ve tagaddi desteÄi saÄlanmalıdır. EÄitimde fırsat eÅitliÄkayınbirader artırmak içmağara ailelerin maddesel yükünün azaltılması amacıyla çalıÅmalar yapılmalıdır. EÄitime eriÅimi bakmak amacıyla Åartlı eÄitim yardımlarının miktarı artırılmalıdır. Ailelerin eÄitim öÄretim sürecine enerjik katılımını saÄlamak içmağara familya eÄitimlerine elan aşkın saha verilmeli ve farklı icraat (TV programları, sayısal yayınlar, duraksız çalışmalar vb.) geliÅtirilmelidir. Ä°htiyacı olan öÄrencilere teknolojik araç ve eÄitim-öÄretim materyali desteÄi saÄlanmalıdır. Zorunlu hallerde (salgın hastalıklar, afet durumu, süreÄsunma hastalık durumu vb.) eÄitim öÄretim sürecinin kesintisiz devam etmesi içmağara engin eÄitim ve almaşık eriÅim imkanlarını (atak sınıf vb.) artıracak tedbirler alınmalıdır. EÄitim öÄretim hizmetlerinin daha etkili sürdürülmesi için okulun eÄitsel ihtiyaçlarının karÅılanmasında okullara serbest planlanmıŠve özelleÅtirilmiÅ bütçe saÄlanmalıdır.
Ders kitaplarının yanında yardımcı kaynaklar bile verilmelidir. Ä°l ve ilçe merkezlerinde spor salonu, yüzme havuzu, laboratuvar ve kütüphaneler kabil alanların kullanımı yaygınlaÅtırılmalıdır. Bursluluk sınavına giriÅ koÅulları elan çok öÄrenciyi kapsayacak Åekilde geniÅletilmeli ve burs sunulan öÄrenci sayısı artırılmalıdır. EÄitim kurumlarında saÄlık personeli (hemÅire), teknik eleman ve güvenlik personeli istihdam edilmelidir. Teknolojinin eÄitime entegrasyonunun saÄlanması için mebzul örnekler ve çalışmalar göz önünde bulundurularak sayısal içerikler çeÅitlendirilmeli ve iyileÅtirmeler yapılmalıdır. Okullarda saÄlık taramaları yaygınlaÅtırılmalı ve tarama sonuçlarına göre saÄlık hizmetleri saÄlanmalıdır.
Åuraya, “EÄitim Sisteminin Kalitesinin Ä°zlenmesi” baÅlıÄında gelen öneriler arasında ise öÄrencilerin minimum yeterliklere hangi merhale ulaÅtıklarını görmek içmağara PISA ve TIMSS bire bir ulusal takip ve deÄerlendirme çalıÅmaları ile Türkçe ve yabancı araç derslerine iliÅmaksat dört çevirgeç becerisini kapsayacak Åekilde takip yapılması saha aldı.
Mesleki ve ustalık eÄitimde öÄretmenlere teÅvik
“Mesleksel EÄitimin Ä°yileÅtirilmesi” özel his komisyonunda görüÅülmesi isteÄiyle BakanlıÄa gönderilen önerilerden bazıları Åöyle:
“Resmi ve özel tüm mesleki ve ustalık eÄitim kurumlarında ulusal ve uluslararası sektörlerin ihtiyaçları doÄrultusunda programlar açılmalı ve mevcut öÄretim programlarının güncellenmesi saÄlanmalıdır. Bu kapsamda yabancı dil aÄırlıklı mesleksel eÄitim programları, sanal ve artırılmıŠgerçeklik, alana özgü yazılım ve kodlama eÄitimleri yaygınlaÅtırılmalıdır. Hazırlık sınıfı bulunan Küçük Asya ustalık programlarındaki derslerin bildirme az yüzde 30’u yabancı anahtar kendisine verilmelidir. Rum meslek programları içmağara verilen mesleki yabancı vesile derslerinin içeriÄi geniÅletilerek güçlendirilmelidir.
Patika odaları ile Organize Sanayi Bölge Müdürlükleri bütçelerinden mesleki eÄitime hisse ayrılması saÄlanmalıdır. TÄ°KA, Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Enstitüsü gibi mahdut dıÅında neşelilik gösteren kurumlarla iÅ birlikleri güçlendirilmelidir. Döner sermaye iÅletmeleri ihalelere teklif verirken geçici ve değişmez garanti sunumundan affedilmiş tutulmalıdır. Döner sermaye kapsamında elde edilen gelirlerin artırılmasına yönelik çalıÅmalar yapılmalı ve bu kapsamda üretilen ürünlerin satıÅı için aktif mekanizmalar kurulmalıdır.
Çığır lisesinden çıkışlı olan öÄrencinin maharet eÄitimi/staj yaptıÄı iÅletmede istihdam edilmesi durumunda ilişik iÅletmeye algı indirimi yapılması kadar teÅvik edici uygulamalara gidilmelidir. Çığır lisesi öÄrencilerine yurt dıÅı staj için maddesel kaynaklar saÄlanmalıdır. Mesleksel ve beceri ortaöÄretim kurumlarında eÄitim düz öÄrenciler tüm sigorta kollarına karışma edilmeli ve bu süre emekliliÄe sayılmalıdır. Mesleki ve ustalık eÄitimde ürün ve işaret ortaya koyan öÄretmenlere teÅvik verilmelidir.”
SözleÅmeli öÄretmenlik alımları
“ÃÄretmenlerin Mesleksel GeliÅimi” özel ruh komisyonunda görüÅülmesi isteÄiyle BakanlıÄa gönderilen öneriler arasında, öÄretmen yetiÅtiren yükseköÄretim kurumlarında öÄretim programları ve ders içeriklerinin ortak kültürel miras, küresel geliÅmeler ve evrensel deÄfertler, içtimai çeÅitlilik ve deÄerleri yansıtacak Åekilde geliÅtirilmesi yer aldı.
ÃÄretmenlerin yetiÅmesinde niteliÄi artırmak amacıyla Milli EÄitim BakanlıÄı, YükseköÄretim Müesses ve üniversiteler arasında koordinasyon ve iÅ birliÄinin artırılması istenen Åurada bu konudaki diÄçeri öneriler Åöyle sıralandı:
“ÃÄretmen mesleki geliÅyapıt programları baştan yapılandırılmalı, kınefes ile iliÅkisi kurularak belli kıiçki aralıkları içmağara eÄitim paketleri oluÅturulmalı, eÄitim kurulları ve zümreler elan iÅlevsel hale getirilmelidir. ÃÄretmenlerin mesleki geliÅiz programları güncel ihtiyaçlar temelinde belirlenmelidir.
ÃÄretmenler için sürekli nitelikte mesleki ve kiÅisel geliÅimlerine imkan saÄlayacak merkezler ve uygulayım bilimi tabanlı platformlar kurulmalıdır. EÄitim çalıÅanlarının talepleri doÄrultusunda iller arası yahut uluslararası karÅılıklı olarak öÄretmen deÄiÅyapıt programları uygulanmalıdır. ÃÄretmenlik patika kanunu çıkarılmalıdır. Kanun resmi ve özel tüm okullarda çalıÅdakika öÄretmenleri kapsayacak Åekilde düzenlenmelidir. ÃÄretmenlik mesleÄini ve yöneticiliÄi henüz kurumlu ayla getirecek Åekilde maaÅ ve özlük hakları (yıpranma payı üzere) baştan düzenlenmelidir. SözleÅmeli öÄretmenlik alımlarında mülakatlar kaldırılmalıdır. Ãzel öÄretim kurumlarında görev yapan öÄretmenlerin ululuk okullarında görev işleyen öÄretmenlerle minimal aynı düzeyde özlük haklarına erbap olmaları yönünde düzenleme yapılmalıdır. Birinci kademe öÄretmenler için 3600 katma gösterge verilmelidir. Gelişigüzel meslek için yönetici ve öÄretmenlerin mesleki geliÅimine katkı arz etmek amacıyla yıllık muayyen bire bir bütçe ayrılmalıdır. ÃÄretmenlik bire bir kariyer mesleÄi yerine düzenlenmelidir. Kariyer sürecindeki ilerlemelerde öÄretmenlerin özlük haklarında anlamlı ve yalınlık artıÅlar saÄlanmalıdır.”