Danıştay, 657 hükümlerinin, hizmet sözleşmesinin feshi bağlamında, 4/C’liler içre referans düzgü adına dikkate alınması gerektiğine değişmeyen verdi.
TUİK’te yaşanan benzeri olayda, 4/C’li benzeri personel görevlendirme adına gittiğini belirterek yolluk almıştır. Ancak daha sonradan yapılan soruşturmada beyan edilen fariza namına on paralık gitmediği tespiti yapılmıştır. Olayda, benzeri şekilde idareyi, yanıltan memurlara rütbe ilerlemesinin durdulması cezası verilmiş, 4/C’li personelin bakım sözleşmesi fek edilmiştir. Hizmet sözleşmesinin feshi “2014 Yılında Arızi Personel Çalıştırılması İle Hava Dışından Görevlendirilecek Amme Personeline İlişkin Asıllar ve Esasların Belirlenmesi ve Ödenecek Ücretlere Dair Karara” dayandırılmıştır. Bu kararın, 1/a-18 alt bendinde, görevle ilgili konularda amirlere biber dolması ve kavisli beyanda bulunmanın, 19. zir bendinde, bakım içinde görevin gerektirdiği onur ve yürek duygusunu sarsacak nitelikle davranışlarda bulunmanın, 21. zir bendinde üstelik, gerçeğe aykırı kayıt, rapor ve belge düzenleyen arızi personelin sözleşmelerinin sona erdirileceği hükmüne düzlük verilmiştir.
Ancak, Danıştay bu konuda öncelikle müracaat norm olan 657 hükümlerinin uygulanması gerektiğine karar vermiş ve 657 mahdut Kanunun memurluktan çıkarılma hallerini düzenleyen 125/E bendinde öngörülmeyen aynı cezanın 4/C’liye uygulanamayacağına karar vermiştir.
İŞTE DURUŞMA KARARI
DANIŞTAY
ONİKİNCİ DAİRE
E. 2015/3845
K. 2016/56
T. 20.01.2016
İstemin Özeti : Ankara 6. İdare Mahkemesince sunulan 29/05/2015 günlü ve E:2014/376; K:2015/897 sınırlanmış kararın, dilekçede bağlanmış nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargı Usulü Kanunu’nun 49. maddesi göre temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Buyruk veren Danıştay Onikinci Dairesince dosyanın olgunlaşma ettiği görüldüğünden yürütmenin durdurulması istemi karşı aynı değişmeyen verilmeksizin işin gereği düşünüldü:
Dava; Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara Mıntıka Müdürlüğü’nde 657 az Büyüklük Memurları Kanunu’nun 4/C maddesi layıkıyla eğreti personel adına görev eden davacının, 17.12.2012 günlü ve 2012/4126 mahdut Hükûmet Kararı’nın 8. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 18, 19 ve 21 numaralı madun bentlerinde tamlanan fiilleri işlediği gelecek sürülerek sözleşmesinin feshedilmesine ilişik 31.01.2014 tarihli ve 149 çevrilmiş işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
İdare Mahkemesince; bakım sözleşmesinin sona erdirilmesine hastalık olan eylemleri ile ilişik kendisine davacının ifadesi ve savunması alınmakla gelişigüzel, olaylarla ilgilendiren mevcut ortaklık ve şahısların ifadelerinin alınmadığı, onlar gözetiminde araştırı yapılmadığı, buna karşın müddei yoluyla görev adına gittiğine ilişik ilgilendiren şirketlerden alınan belgelerin sunulduğu, bu belgelerin aksini ortaya koyan seçkin hikmet yahut belgenin davalı hile eliyle dava dosyasına sunulmadığı, zımnında isnat edilen fiilleri işlediği hususu konkre bilgelik ve belgelerle ortaya konulmaksızın davacının bakım sözleşmesinin feshedilmesine ilgili işlemde hukuka agreman görülmediği gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.
Davalı yönetim tarafından, Duruşma kararının hukuka uymaz olduğu müstakbel sürülerek temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumunda 2014 Yılında Eğreti Personel Çalıştırılması İle Çalım Dışından Görevlendirilecek Kamu Personeline İlişkin Asıllar ve Esasların Belirlenmesi ve Ödenecek Ücretlere Dayalı Kararın “sözleşmenin sona ereceği haller” antetli 8/1-a maddesinde; bu Karar uyarınca istihdam edilecek arızi personelin sözleşmelerinin; bu bendin 1 ila 15 inci alt bentlerinde kayran kayran edim ve hallerden rastgele birini tıpkısı barışma dönemi süresince iki nöbet, 16 ila 27 nci madun bentlerinde yer düz ishal ve hallerden herhangi birini tıpkı geçim dönemi içre bire bir kere işlediğinin tespit edilmesi halinde sözleşme döneminin bitimi beklenmeksizin dakikasında sona erdirileceği, anılan maddenin 1/a-18 zir bendinde, görevle ilişkin konularda amirlere hile ve kavisli beyanda bulunmanın, 19. zir bendinde, bakım içre görevin gerektirdiği öz saygı ve cesaret duygusunu sarsacak nitelikle davranışlarda bulunmanın, 21. ast bendinde birlikte, gerçeğe aykırı kayıt, anlatım ve belge düzenleyen arızi personelin sözleşmelerinin sona erdirileceği hükmüne meydan verilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı ile Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı beyninde imzalanan 2014 yılı hizmet sözleşmesi ile davacının, Kurumun Ankara Mıntıka Müdürlüğü’nde 03.01.2014-30.12.2014 tarihleri ortada arızi personel kendisine istihdam edildiği, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı Ankara Kesim Müdürlüğü’nde vazifeli personel vasıtasıyla sunulan eğreti görev harcırah bildirimleri ile personellerin kendilerine ilgilendiren konfirmasyon tutanaklarının bulunduğu koçanların karşılaştırılması neticesinde, personelin otobüsle görevli oldukları ilçelere gittiklerini beyan etmelerine karşın, bildirdikleri günlerde ilçelere gidildiğine dayalı hiçbir belgenin bulunmaması konusunda yapılan soruşturma sonucu planlı raporda; davacının 03.07.2013 ruz ve 234 basit izin ile, 10.07.2013 tarihinde ve 17.07.2013 güneş ve 239 sınırlanmış diploma ile 23.07.2013 tarihinde Elmadağ İlçesinde görevli olmasına rağmen görevine gitmediği halde gittiğini tercüman olmak aracılığıyla nahak yere fariza yolluğu ahiz eyleminde bulunduğunun belirtildiği, davacı ile bire bir eylem isnadında bulunulan ve Kurumda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/A maddesi kapsamında görev yapan personelin bu eylemleri dolayısıyla, 657 çevrilmiş Kanun’un 125/C-(d), 125/C-(ı) ve 125/D-(f) maddelerini ihlal ettikleri, fakat; “işlediği bire bir gösteri ile Yasanın muhtelif kurallarını çiğneyen kimseye sunu yoğun cezanın öngörüldüğü hükmün uygulanması gerektiği” akseptans edildiğinden, “derece ilerlemesinin durdurulması cezası” ile cezalandırılmalarının önerildiği, davacının ise dava konusu 31.01.2014 günlü ve 143 basit işlem ile Türkiye İstatistik Kurumunda 2014 Yılında Arızi Personel Çalıştırılması İle Gurur Dışından Görevlendirilecek Amme Personeline İlişkin Asıllar ve Esasların Belirlenmesi ve Ödenecek Ücretlere Dayalı Kararın 8. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin 18,19 ve 21 numaralı zir bentlerinde aziz fiilleri işlediği kanaati ile sözleşmesinin feshedildiği görülmektedir.
657 sayılı Azamet Memurları Kanunu’nun bir numara maddesinin önce iki fıkrasında; bu Kanunun, Genel ve Ek Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara vabeste döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefillik sandıklarında yahut Beden Eğitimi Toprak Müdürlüklerinde müteharrik memurlar üzerine uygulanacağı, sözleşmeli ve geçici personel karşı bu Kanunda belirtilen hususi hükümlerin uygulanacağı belirtilmiş; 4/C maddesinde dahi eğreti personel; “Tıpkısı yıldan beş altı süreli yahut mevsimsel hizmet olduğuna Kerem Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca değişmeyen sunulan görevlerde ve tamlanan ecir ve skor sınırları ortamında kesim ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir.” şeklinde tanımlanmıştır.
Görüldüğü üzere, 657 çevrilmiş Azamet Memurları Kanunu’nun 4/C maddesi ile arızi personelin, memurlardan ayrımlı olarak, bire bir yıldan az süreli kesim ile istihdam edilen kamu hizmeti görevlisi adına akseptans edildiği, memurluk statüsünden değişik ayrımsız heykel kendisine oluşturulduğu, istihdam koşulları yönünden idareye maruf takdir hakkı ölçüsünde, tıpkısı hukuksal durumda olmadıkları memurlardan farklı tensikat yapılmasının kabil hale getirildiği, bu yetkinin ise elden Bakanlar Kurulu’na ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Bu doğrultuda, memurlarla benzeri işi yapsalar dahi 657 az Yasa mucibince statüsü, çalıştırılma amacı, süresi, hakları ve yükümlülükleri Ihtişam memurlarından ayrımlılık arzeden geçici personelin istihdam koşulları ile ait namına, esasen 657 çevrilmiş Kanun’un verdiği yetkiye dayanılarak seçme sene yayınlanan Hükûmet kararlarında, 657 dar Kanun’un memurin için öngördüğü koşullardan değişik düzenlemelere gidilmiştir. Nedeniyle, 657 sayılı Kanun’un 4/C maddesi ile ilgili uyuşmazlıkların önem mercilerince çözümünde, 657 az Yasa’un memurlarla ait hükümlerinin doğrudan uygulanma olanağı bulunmamaktadır. amma velakin bu hükümlerin başvuru norm olarak alınmasına hukuken bir bariyer bile bulunmamaktadır.
Tıpkısı bambaşka ifadeyle, 657 basit Fehamet Memurları Kanunu’nda kayran düzlük düzenlemelerin, mezkûr Yasa’un 4/D maddesi kapsamında çalışan işçiler üzere uygulanması tür olmamakla gelişigüzel, Yasa’un 4/B maddesi kapsamında fariza yapan sözleşmeli personel ile 4/C maddesi kapsamında görev fail geçici personel üzerine başvuru düzgü kendisine uygulanabileceği açıktır.
Cidden; Danıştay İdari Sav Daireleri Oturmuş’nun 17.06.2013 günlü, YD İtiraz No:2013/357 sınırlanmış kararında; 657 sayılı Yasa hükümlerinin anılan Yasa’un 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen kontratlı personel için aracısız uygulanmasının bahis konusu olamayacağı, ancak “referans düzgü” kendisine dikkate alınabileceği hükme bağlanmıştır.
Bu açıklamalar kapsamında dava konusu ikilik değerlendirildiğinde; davacıya atfetme edilen fiillerin, “başvuru düzgü” olarak dikkate alınabilecek olan 657 dar Izzet Memurları Kanunu’nun 125. maddesinin bir numara fıkrasının (E) bendinde muazzez ve “Ihtişam memurluğundan tart” cezasını gerektiren ishal ve haller içerisinde kayran almadığı kanaatine varıldığından, davacının “görevini sonlandıran” sözleşmesinin feshedilmesine ilgili işlemde hukuka agreman bulunmamaktadır.
Bu durumda; İdare Mahkemesi’nce, atfetme edilen fiillerin davacı yoluyla işlendiği hususu konkre vukuf ve belgelerle ortaya konulmaksızın davacının bakım sözleşmesinin feshedilmesine ilişik sorun konusu işlemde hukuka uygunluk görülmediği gerekçesiyle iptaline dair sunulan kararın gerekçesinde hamiş bulunmamakta ise dahi; değişmeyen sonucu itibariyle yerindedir.
Açıklanan nedenlerle; müddeialeyh idarenin temyiz isteminin reddine, Murafaa kararının yukarıda belirtilen gerekçe ile sonucu itibariyle onanmasına, metruk 40,00.- lira kere ücreti avansının istemi halinde davalı idareye iadesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) dönem içerisinde kararın düzeltilmesi yolu belirgin atılmak üzere 20.01.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
