2020 hakimlik sınavındaki tıpkı soruya, uzman raporuna karşın, tağyir kararı

Danıştay 5. Dairesi, 2020 Adalet Bakanlığı Adli Etki Bilgili ve Müddeiumumi Adaylığı Sınavındaki bire bir soruyu eksper raporuna rağmen, 4857 sayılı İş Yasa’unda sorunun çözümüne ilgili aranjman kâin olmadığı, boşluğun Yargıtay içtihatlarıyla doldurulduğu gerekçesiyle, nakız etti.

2020 Türe Bakanlığı Adli Mahkeme Kararı Bilgili ve Müddeiumumi Adaylığı Sınavına katılan bir namzet 26. sorunun iptali amacıyla sevgili açmıştır. Ancak idare mahkemesi ehlihibre raporu zımnında, istifham iptali istemini reddetmiştir.

Namzet, 4857 mahdut İş Kanun’unda sorunun çözümüne ait aranjman mevcut olmadığı, boşluğun Yargıtay içtihatlarıyla doldurulduğu, doktora ya da doçentlik sınavında tartışmaya çıplak olan benzeri sorunun adli geçerlilik hakimlik sınavında benimsenen prensip ve esaslara bile yeraltı olduğu, itirazlarının dikkate alınmadan uzman raporu doğrultusunda karar verildiği, raporun yasaya ters ve sübjektif nitelikte olduğu, parçalanmamış Yargıtay içtihatlarının gözetilmediği, baştan eksper raporu alınması gerektiği, Mahkeme kararının hukuka ters olduğu iddiasıyla, Danıştay’a temyiz başvurusu yapmıştır.

İptali istenen istifham şu şekildedir:

“4857 az İş Kanunu’na göre haftada 6 devir, günde 7,5 saat çalışılan ve Iş günleri tatil yapılan bir lokantada saat ücreti 20 TL olan bire bir işçi; ilişki gününü dahi 7,5 saat çalışarak geçirirse o bölüm için hep ateşçi kaç TL olur?
A) 150
B) 225
C) 300
D) 325
E) 375″

Danıştay 5. Dairesi şu gerekçeyle, sorunun iptal edilmesi gerektiğine karar vermiştir.

“Yukarıda meydan verilen mevzuata göre, hafta tatili çalışmalarının ücretlendirilmesi hususunun İş Kanununda vazıh düzenlenmediği, konunun Yargıtay içtihatlarıyla belirlendiği anlaşılmaktadır. Yargıtayın hafta tatili çalışmalarının ücretlendirilmesine ilgilendiren muhtelif kararlarında; hafta tatilinde yapılan çalışmanın aşkın düzentileme sayılacağı, buna bakarak ücretin %50 bindirimli ödenmesi gerektiği görüşü benimsemiştir. Bu durumda hafta tatilinde çalışılmışsa, çalışma karşılığı olmaksızın ödenmesi gereken tıpkı gündelik beraberinde, çalışmanın karşılığı bile tıpkı buçuk yevmiye yerine ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Akıbet adına 4857 sayılı İş Kanunu’nda işçinin hafta tatili günlerinde çalıştırılması halinde işçiye ödenmesi müstelzim sevap oranı düzenlenmediğinden, istifham kökünün kusurlu anlamaya öğün açtığı, nedeniyle sorunun ilmî açıdan tartışmaya icap bırakmayacak netlikte olması ve istifham kökünün veya çeldiricilerin hatalı bilgilendirmeye yahut anlamaya öğün açmaması gerektiğini düzenleyen, 16/04/2013 sıra ve 28620 mahdut Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Soruların Hazırlanması, Soru Havuzunun Oluşturulması ve Soruların Güvenliğinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmeliğin yukarıda metni kayıtlı 6. maddesine yeraltı olduğu kanaatine varılmış ve uzman raporundaki kontra yöndeki değerlendirmeye değer edilmemiştir.”

İŞTE DANIŞTAY KARARININ YEKPARE METNİ

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Asıl No : 2021/4217
Değişmeyen No : 2021/2419TEMYİZ FAIL (DAVACI) : .
VEKİLİ : Av. .
KARŞI TARAF (DAVALI) : . Başkanlığı / .
VEKİLİ : Av. .
İSTEMİN KONUSU : . İdare Mahkemesinin . çağ ve E:., K:. dar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Ülkü konusu umu: 21/11/2020 tarihinde gerçekleştirilen ve 21/12/2020 tarihinde sonuçları açıklanan 2020 Doğruluk Bakanlığı Adli Etki Hakim ve Müddeiumumi Adaylığı Sınavına katılarak…. fakül almak vasıtasıyla mülakata katılmaya adalet kazanamayan davacı eliyle, sınavın Adli Etki Testi (…. kodlu kitapçığın) 26. sorusunun iptaline karar verilmesi istenilmiştir.
İlk Merhale Mahkemesi kararının özeti: . İdare Mahkemesince sunulan . devir ve E:., K:. basit kararda; dosyada meydan alan bilgelik ve vesaik ile Mahkemenin . esasına kayden açılan dava dosyasında yapılan ehlihibre incelemesi neticesinde planlı anlatım değerlendirildiğinde, iptali matlup imtihan sorusunda herhangi bir vebal ve tezat bulunmadığı, sorulan sorunun kilitsiz küreksiz ve net olduğu sonucuna varıldığından davacının gelişim bu sorunun iptali talebinde hukuka uygunluk bulunmamıştır. Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : 4857 dar Kanun’de sorunun çözümüne ait aranjman mevcut olmadığı, boşluğun Yargıtay içtihatlarıyla doldurulduğu, doktora evet bile doçentlik sınavında tartışmaya münhal olan tıpkısı sorunun adli karar hakimlik sınavında benimsenen mebde ve esaslara dahi çap olduğu, itirazlarının dikkate alınmadan uzman raporu doğrultusunda karar verildiği, raporun yasaya karşıt ve sübjektif nitelikte olduğu, parçalanmamış Yargıtay içtihatlarının gözetilmediği, yeniden ehlihibre raporu alınması gerektiği, Duruşma kararının hukuka marjinal olduğu istikbal sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davaya bahis soru ve cevapta temas vebal bulunmadığı, eksper akademisyenler tarafından hazırlanan bilimsel kontrol raporlarında dahi gelişigüzel hata bulunmadığının ifade edildiği belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ .’IN DÜŞÜNCESİ : İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dava konusu sorunun iptaline değişmeyen verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Istikşaf Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki vesaik incelendikten sonraları gereği görüşüldü:
İNCELEME VE ESBABIMUCIBE:
MADDİ FENOMEN :
21/11/2020 tarihinde gerçekleştirilen 2020 Türe Bakanlığı Adli Hüküm Hakim ve Müddeiumumi Adaylığı Yazılmış Konkur Sınavının
Adli Önem Testinde düzlük alan, davacının istifham kitapçığına bakarak 26. soruda,
“4857 sınırlanmış İş Kanunu’na bakarak haftada 6 dönem, günde 7,5 saat çalışılan ve Aksata günleri dinlence yapılan bir lokantada saat ücreti 20 TL olan benzeri iştirakçi; pazar gününü üstelik 7,5 saat çalışarak geçirirse o periyot için bütün ocakçı birçok TL tamam?
A) 150
B) 225
C) 300
D) 325
E) 375″ sorusuna vadi verilmiştir.
bahis konusu sınava kümeli olan müddei eliyle, yukarıda vadi sunulan 26. soruların hatalı olduğundan bahisle iptaline karar verilmesi istemiyle temyizen incelenen davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
2577 dar İdari Yargı Usulü Kanunu’nun 31. maddesinin göndermede bulunduğu 6100 basit Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Bilirkişiye başvurulmasını müstelzim haller” başlıklı 266. maddesinde, “Duruşma, çözümü ahbaplık dışında, hususi veya ustalık bilgiyi gerektiren hallerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendinden, bilirkişinin rey ve görüşünün alınmasına değişmeyen verir. Fakat genel bilgelik veya tecrübeyle evet üstelik hakimlik mesleğinin gerektirdiği türel bilgiyle çözümlenmesi tür olan konularda bilirkişiye başvurulamaz. Ülfet öğrenimi görmüş eşhas, hususiyet alanı dışında ayrı bire bir uzmanlığa ehil olduğunu belgelendirmedikçe, uzman olarak görevlendirilemez.” hükmüne meydan verilmiştir.
4857 basit İş Kanununun 46. maddesinde, “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye bakarak belirlenen hareket günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günce bir zaman dilimi içre akıcı sunu birkaç yirmidört saat istirahat (hafta tatili) verilir.” hükmüne düz mevdu, tıpkısı Yasa’un 46. maddesinin ikinci fıkrasında ise çalışılmayan hafta tatili günü üzere bir hareket karşılığı olmaksızın işçinin ücretinin parçalanmamiş yerine ödeneceği düzenlenmiştir.
16/04/2013 gün ve 28620 dar Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Soruların Hazırlanması, Soru Havuzunun Oluşturulması ve Soruların Güvenliğinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmeliğin “Civar bilimsel denetim, ön aranjman ve sonuncu ilmî denetleme süreçleri” başlıklı 6. maddesinde, “(1) Imtihan sorularının dolay ilmî denetimi, yöre düzenlemesi ve nihai bilimsel denetimi aşamalarında aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Etiketlenen sorular öncelikle ön bilimsel denetime bağımlı tutulur. Yöre bilimsel teftiş, alan uzmanları veya ilmî denetmenlerce yapılır. Dolay bilimsel denetimde sorunun barındırması gereken asgari gereklilikleri taşıyıp taşımadığı taharri edilir.
b) Yöre bilimsel denetim sonucunda sorular akseptans edilir ya üstelik reddedilir. Akseptans edilen soruların, alan uzmanı aracılığıyla civar düzenlemesi yapılarak eskiz soru havuzuna aktarılır.
c) Ön ilmî denetimde kabul edilen soruların yazarına, istifham başına 18/1/2012 tarihli ve 2012/2723 dar Bakanlar Kurulu Kararı eki Imtihan Ücretlerine İlişkin Asıllar ve Esaslar kapsamında ecir ödenir. Reddedilen sorular iki sene süreyle aylak istifham havuzunda saklanır ve bu sürenin böylelikle imha edilir. Reddedilen istifham için soru yazarı her hikmet veya sevap temenni edemez.
(2) Eskiz istifham havuzundaki soruların nihai ilmî denetimini yapacak ilmî denetmenler Başkanlığın görevlendirdiği alan uzmanları eliyle havuzdan seçilir. Denetmenler seçilirken eksperlik alanları, denetlenecek sorunun içeriği ve nitelikleri üzere hususlar ayn önünde bulundurulur.
(3) Bir sorunun nihai bilimsel denetimi, ayrımlı bilimsel denetmenlerce ferdî yapılabileceği gibi komite tarafından birlikte yapılabilir.
(4) Soruların denetimi ferdî adına yapılacaksa bire bir soruyu genişlik beş altı üç farklı bilimsel denetmenin denetlemesi esastır ancak bilirkişi sayısının tam olmadığı alanlarda daha az sayıda bilimsel denetmen görevlendirilebilir. Ilmî denetmenler; soruları münferit olarak denetler, ayıp yahut sorumluluk varsa ilgilendiren düzeltmelerini yapar, kuruntu ve önerilerini basılı yahut elektronik ortamda düz uzmanlarına iletir. Yapmış olduğu denetleme ve düzeltmeyi içeren formu imzalar. Denetimi yapılan soru özge bilimsel denetmenlere denetlettirilebilir.
(5) Gelişigüzel sorunun sonuncu bilimsel denetimden geçebilmesi amacıyla ilmî denetmenlerin o istifham ile ilgilendiren bilimsel türe üzerine eş değişmeyen vermesi gerekir. Soru ile ilişkin adına ağız tatsızlığı yaşanır ve uzlaşma sağlanamazsa istifham havuzuna alınmaz, esasen değerlendirilir evet üstelik taslak soru havuzundan çıkarılarak işsiz istifham havuzunda arşivlenir.
(6) Soruların bilimsel müfettiş/alt kurul tarafından sonuncu bilimsel denetimi yapılırken;
a) Sorunun soru hazırlama kurallarına akıllıca yazılıp yazılmadığı,
b) Sorunun bilimsel açıdan tartışmaya lüzum olmayacak netlikte olup olmadığı,
c) Istifham kökünün yahut çeldiricilerin kavisli bilgilendirmeye veya anlamaya öğün açıp açmadığı,
ç) Soruda kullanılan deyim, alem ve kelimelerin literatüre makul olup olmadığı,
d) Kökte ve seçeneklerde beğenilen kelimelerin, rapor biçimlerinin, tenkit işaretlerinin, tabloların, grafiklerin yahut şekillerin soruda var olmak istenenden ayrımlı bire bir algılamaya nöbet açıp açmadığı,
e) Soru ile ölçülmek maksut kazanım varsa bu kazanıma uygunluğu,
f) Sorunun seçkin grubu, meslek grubunu ve kamuoyunu rencide etmeyecek nitelikte olup olmadığı,
g) Sınavın konusu, türü ve özelliğine bakarak Başkanlıkça ayrıksı kriterler belirlenmişse bu kriterlere uygunluğu kadar esaslar ayn uğrunda bulundurulur.” düzenlemelerine kayran verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda vadi sunulan mevzuata bakarak, hafta tatili çalışmalarının ücretlendirilmesi hususunun İş Kanununda yıldızlı düzenlenmediği, konunun Yargıtay içtihatlarıyla belirlendiği anlaşılmaktadır. Yargıtayın hafta tatili çalışmalarının ücretlendirilmesine ilişkin muhtelif kararlarında; hafta tatilinde yapılan çalışmanın aşkın mücahede sayılacağı, buna bakarak ücretin %50 zamlı ödenmesi gerektiği görüşü benimsemiştir. Bu durumda hafta tatilinde çalışılmışsa, himmet karşılığı olmaksızın ödenmesi müstelzim aynı yevmi yanı sıra, çalışmanın karşılığı üstelik tıpkı buçuk yevmiye adına ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Son kendisine 4857 çevrilmiş İş Kanunu’nda işçinin hafta tatili günlerinde çalıştırılması halinde işçiye ödenmesi gereken ücret oranı düzenlenmediğinden, istifham kökünün kusurlu anlamaya posta açtığı, dolayısıyla sorunun ilmî açıdan tartışmaya lüzumlu bırakmayacak netlikte olması ve istifham kökünün veya çeldiricilerin kusurlu bilgilendirmeye yahut anlamaya defa açmaması gerektiğini düzenleyen, 16/04/2013 çağ ve 28620 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Soruların Hazırlanması, Istifham Havuzunun Oluşturulması ve Soruların Güvenliğinin Sağlanmasına İlişkin Yönetmeliğin yukarıda metni yazılmış 6. maddesine yeraltı olduğu kanaatine varılmış ve ehlihibre raporundaki huysuz yöndeki değerlendirmeye değer edilmemiştir.
Bu durumda, davaya bahis Adli Geçerlilik Testinde vadi düzlük 26. sorunun ölçme ve kıymetlendirme ilkeleri ile çoktan seçmeli sınav tekniğine marjinal yerine hazırlandığı sonucuna ulaşıldığından, mezkûr soruda hukuka uyarlık görülmemiştir.

DEĞIŞMEYEN SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sınırlanmış Yasa’un 49. maddesine makul bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilgilendiren temyize bahis . İdare Mahkemesinin . çağ ve E:., K:. mahdut kararının BOZULMASINA,
3. 2020 Türe Bakanlığı Adli Mahkeme Kararı Bilge ve Müddeiumumi Adaylığı Sınavının Adli Karar Testinde vadi alan, davacının istifham kitapçığına bakarak 26. sorunun İPTALİNE,
4. Ayrıntısı aşağıda gösterilen . TL lk rütbe anlık giderinin müddeialeyh idareden alınarak davacıya verilmesine,
5. . TL temyiz entelekt gideri ile Avukatlık Ecir Tarifesi Göre . TL vekalet ücretinin mahkemeli idareden alınarak davacıya verilmesine
6. El giderleri avansından varsa küsurat tutarın davacıya iadesine,
7. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
8. 2577 çevrilmiş Kanun’un 20/B maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi layıkıyla stabil namına (değişmeyen düzelti yolu vabeste girmek için), 01/07/2021 tarihinde, oyçokluğuyla değişmeyen verildi.
(X) KARŞI REY :
Temyize laf İdare Mahkemesi kararı ve dayandığı esbabimucibe ülfet ve usule uygun olduğundan onanması gerektiği görüşüyle ekseriyet kararına katılmıyorum.

Share: