Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) tercih işlemlerinde, adayların puanlarına bakarak değil muvaffakiyet sıralamalarına göre tercihte bulunması balaban ehemmiyet taşıyor.
Bu sene 18-19 Haziran’da planlı 2022-YKS’ye güzeşte yıla kıyasla yüzde 24,36 oranında artışla 3 milyon 243 bin 425 aday başvurdu. Ancak başvuran adayların tamamı sınava girmedi. Sınavı batıl sevgili adaylar bile dikkate alındığında, Temel Ehliyet Testi’hangi (TYT) 3 milyon 8 bin 287, Kayran Sürücü Belgesi Testi’hangi (AYT) 1 milyon 852 bin 678, Yabancı Kurgu Testi’ne (YDT) 132 bin 485 aday katıldı.
TYT’ye başvuran adayların yüzdelik 93’ü, AYT’ye başvuranların yüzdelik 90’ı ve YDT’ye başvuranların yüzde 78’i oturumlara katıldı.
Bu sene barajın kaldırılmasının ardından TYT’de puanı hesaplanan ve 100 ile üstü benek kayran aday sayısı 2 milyon 911 bin 511 oldu. Bu adaylar, TYT puan türü ile darülfünun tercihi yapabilecek.
Bunun birlikte, AYT sayısal puan türünde 1 milyon 429 bin 833, AYT sözel benek türünde 1 milyon 494 bin 79, AYT fiyat ciddiyet fakül türünde 1 milyon 780 bin 135 ve YDT nokta türünde 123 bin 163 adayın puanı hesaplandı. Bu adaylar üstelik AYT ile üçkâğıt yapılan alanlar için tercihte bulunabilecek.
– Sıralamalar bozukluk düştü?
Bu yıl YKS sonuçlarında puanların güzeşte yıllara göre faziletli olmasına karşın, sıralamalardaki düşüş dikkati çekti.
TYT Türkçe testinde 40 sorudaki averaj kesin geçen yıl 18,78 iken bu yıl 17,7’ye düştü. Zımnında Türkçe neti faziletli olan adayların başarı sıralaması bile elan yukarıya daha çok ve bu test sıralamalarda belirleyici oldu. TYT matematik testinde 40 sorudaki kemiksiz ortalaması güzeşte yıl 5,5 iken bu yıl 6,9’a yükseldi.
Terbiye uzmanları sıralamalarda düşüşün nedenlerini, “Türkçe testinin belirleyiciliği arttı, aritmetik testindeki belirleyicilik azaldı, namzet sayısı arttı, 2022-YKS geçmiş yıllara göre oldukça elan dümdüz tıpkı sınavdı.” şeklinde sıraladı.
Bu nedenle bu yıl, geçen yıllara bakarak netleri erdemli adaylar, nispeten elan düşük muvaffakiyet sıralaması elde etti.
– YKS tıpkısı tanzim sınavı
AA muhabiri, YKS sonuçlarına ve 2022-YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nda saha düzlük detaylara ilişkin eğitim bilimi ve rehberlik uzmanları ile görüşerek tercihlerdeki eke hususları 10 soruda derledi.
1- YKS’de baraj puanı uygulamasının kaldırılması hangi anlamaklık geliyor?
2022-YKS’den itibaren MESAI, KÜÇÜMSEME, EA ve DİL puan türlerinde sınav puanı hesaplanması üzere makbul TYT puan türünde 150 benek kabul etme şartı ile tonga puanlarının hesaplanmasında; TYT puan türü için 150, IŞ, SARAKA, EA ve DİL fakül türleri üzere 180 olan sınav puanı barajı uygulaması kaldırıldı. Bu düzenlemeyle bu sene imdi puanı hesaplanan umum adaylar sisteme karışma edildi ve tercih yapabilir ayla geldi.
2- Baraj puanının kaldırılması yerleştirmeleri elbet etkiler?
Üniversitelere yerleştirmeler için baraj puanının kaldırılması, henüz fazla adayın tercihte bulunma hakkını elde etmesi anlamına geliyor. Ancak YKS benzeri tertip sınavı. Zımnında bildirme-rica dengesi ve adayların sıralamadaki durumları, geçmiş yıllarda olduğu kabil bu sene yerleştirmelerde faal olacak.
3- Gâh programlardaki “başarı sırası koşulu” uygulaması devam edecek mi?
Tababet, dişçilik, ispençiyari, ahbaplık, mimarlık, mühendislik ve öğretmenlik programlarını tercih edebilmek için lüzumlu olan yer düşük muvaffakiyet sırası koşulu uygulaması sürüyor.
Buna bakarak, bu yılki hususiyet programlarına kumpas işlemlerinde EA bildirme bağan 125 bininci, mühendislik programlarına kapanca işlemlerinde MESAI en bağan 300 bininci, mimari programlarına sıra işlemlerinde DÜZENTILEME arz düşük 250 bininci, tıp programlarına komplo işlemlerinde FAALIYET en bağan 50 bininci, öğretmenlik programlarına intizam işlemlerinde ait benek türünde arz bağan 300 bininci, ispençiyari programlarına rejim işlemlerinde EMEK genişlik bağan 100 bininci, diş hekimliği programlarına sıra işlemlerinde MÜCAHEDE genişlik düşük 80 bininci almak gerekecek.
4- Olta ne puana göre yapılacak?
Sınav puanı hesaplanan tamlık adaylar üzere lise sükse puanı eklenerek desise puanı hesaplandı. Adaylar, eski yıllarda olduğu üzere imtihan puanına ortaöğretim başarı puanı eklenerek oluşacak tonga puanıyla benek üstünlüğüne göre yerleştirilecek.
5- Bu yıl üniversite kontenjanları arttı mı?
Sabık yıl üniversite kontenjanları 1 milyon 38 bin 865 adına belirlenmişti. Bu sene üniversitelerde toplam kontenjanlar 22 bin 821 artırılarak, dolay lisans üzere 512 bin 881, lisans programları üzere 509 bin 164, özel kabiliyet programları üzere 39 bin 641 oluşmak amacıyla bütün 1 milyon 61 bin 686 şeklinde belirlendi.
YKS bir sıralama sınavı olduğundan adaylar, yemeden içmeden kontenjanlar düzeyinde ve sükse sırasına ve tercihlere göre yerleştirilecek. Zımnında sıralaması düşük bire bir adayın erdemli sıralamaya erbap benzeri programa yerleştirilmesi olabilir mümteni.
6- Adayların YKS tercihlerinde göz uğrunda bulundurması müstelzim hususlar neler olmalı?
Tercih yapılırken adayların bandaj, yetenekleri, değerleri ve gelişim gücü piyasasını dikkate alarak tercihte bulunmaları yerinde olacak. Bu tercihlerinde listelerini oluştururken hayallerindeki darülfünun ve bölümleri tercih listesinin önceki sıralarına yazmalı, sonrasında sıralamalarına yakın olan; üzerinde ve altındaki darülfünun programlarını 2021 yılında oluşan çağ kol sıralamalarını ayn önüne almalı.
Adayların, lise kurumlarında tercih komisyonlarında görev düz ve online adına birlikte ulaşabilecekleri kanıt sarıklı ve ruhsal danışmanlardan evet bile Kılavuzluk Araştırma Merkezlerinde (RAM) oluşturulan yeğleme danışmanlığı komisyonlarından destek alarak tercihlerini oluşturmaları durumunda olacak.
7- Bu sene namzet netlerinin faziletli olmasına rağmen, puanlarda yükselme ancak sıralamalarda düşüşler var. Bu durum tercihleri pekâlâ etkiler?
Puanların ve sıralamaların yükselmesi ve düşmesine ilgilendiren değişim temas sene farklı şekillerde ortaya çıkar. Bu değim sınavın zor derecesine, adayların netlerine bakarak belirlenir. Sınavda cevaplanan soruların makul ve falsolu sayısı ayn önüne alınarak ve istatistiki kendisine hesaplanması sonucunda adayların sıralamaları, puanları yükselir evet birlikte düşer. Zımnında YKS gerçekte aynı sıralama sınavıdır.
Bu sene ortaya sâdır bu durumun, 200 bin ve öncesi sıralamalarda çok gravite yaratması beklenmiyor. Ancak 200 bin ve ahir sıralarda hele baraj puanının kalkmasıyla darülfünun bölümlerinin sıralamalarında muhteşem farklılıklar oluşması bekleniyor. Bu nedenle tercihlerin titiz yapılması gerekiyor.
8- YKS tercihleri sıralamaya göre mi puana bakarak mi yapılmalı? Birçok tercihte bulunulacak?
Adaylar, puana değil sıralamalarına göre tercihte bulunmalı. YKS tercihlerinde, sabık yılın sıralamaları balaban ayrımsız etmen olmalı. Henüz ayrıntılı tetkikat üzere YÖK ATLAS verilerine bakılmalı.
YKS tercihlerinde adaylar sunma fazla 24 tercihte bulunabilecek. Adayların tercihlerinin yeniden birkaçını “Puanım ehliyetli olmayabilir.” endişesine kapılmadan, takkadak ilgisini ayn önüne alarak belirlemeli, buralara yeryüzü çok maksut programlar yazılmalı. Fakat, kazanılsa üstelik kaydolmak istenmeyen ayrımsız programa yeğleme listesinde saha vermemeleri gerekiyor. Adayların tercih listelerindeki programların sırasının umu sıralarına uygunluğu taharri edilmeli.
– Tercihlerde kullanılabilecek mütenavip aynı yöntem
Yetişek uzmanlarına göre, tercihler üzere ayrımlı formüller dikkate alınabilir. Bunlardan biri Dijital (FAALIYET) tercihlerinde sükse sırasının yüzdelik 50 fazlası ile yüzdelik 50 eksiği ayn önünde bulundurularak sıralama yapılması. Örneğin, 10 bin sıralamaya sahip FAALIYET puanı ile bire bir büro talip adayın tercihlerini 5 bin-15 bin beyninde tutması tavsiye mektubu ediliyor.
Bu yıl Kıymet Ağırbaşlılık (EA) ve Sözel (BAYRAM) tercihlerde ise sapmalar bekleniyor. Bu nedenle bu fakül türlerinde adaylar, başarı sırasının yüzde 100 fazlasına büyüklüğünde ense sıralarda tercih yapabilir. Alt tercihlerde ise başarı sıralamasından çokça daha aşağılara inilebilir. Söz Gelişi EA türünde 150 bindeki ayrımsız adayın tercihlerini 50 bin-300 bin arasında tutması öneriliyor.
9- Bu yıl barajlar kaldırıldı, munzam kumpas yapılır mı?
Yükseköğretim programlarına araç işlemleri tamamlandıktan sonra boş küsurat kontenjanlar üniversitelerce ÖSYM’ye bildirilecek. Yükseköğretim programlarının 2022-YKS sonuçlarına bakarak yapılan genel ığrıp böylelikle boş artan veya kaydolmama dolayısıyla dolmayan kontenjanlarına ÖSYM tarafından merkezi adına ek fent yapılacak. Merkezi yerleştirmede aynı yükseköğretim programına yerleştirilen adaylar, munzam dubara üzere başvuramayacak.
Munzam yerleştirmede, civar lisans ve lisans programlarına merkezi umumi yerleştirmedeki en banal puanlarının altında puanı olan namzet yerleştirilmeyecek. Değişmez anahtar böylece kontenjan açığı mütezayit programlara ön kayıtla mektepli alınmayacak.
10- Darülfünun kayıtları ne ant yapılacak?
YKS sonuçlarına göre tıpkı programa araç hakkı kazanan adayların araç işlemleri 22-26 Ağustos 2022 tarihleri arasında, elektronik kayıtlar ise 22-24 Ağustos 2022 tarihleri beyninde yapılacak.
